هوش حرکتی کودکان به معنای توانایی فرد برای حرکت کردن، بازی و جنب و جوش است. همه بچه ها پرانرژی هستند، بنابراین تمایل دارند که با همسالان خود به بازی مشغول شوند. درست است که حرکت و بازی، یک امر طبیعی است اما اگر بتوان این استعدادهای خاص را در کودکان پرورش داد، به طور قطع می توان زمینه را برای رشد و پیشرفت بهتر آنها فرآهم آورد. کودکان با هوش حرکتی استثنایی می توانند به هنرمندان، بازیگران و یا ورزشکاران حرفه ای در آینده تبدیل شوند. ما نیز در این مطلب می خواهیم درباره اهمیت هوش حرکتی در کودکان صحبت کنیم و بازی های مفید در این زمینه را نیز معرفی نمایید.
هوش حرکتی در کودکان یکی از انواع هوش های چندگانه گاردنر است. برخی از بچه ها از همان سنین کودکی دارای استعدادهای فوق العاده ای برای حرکات جسمی و بازی کردن هستند. مثلاً شاید در کلاس های ورزشی ببینید که یک کودک، به بهترین شکل می تواند حرکات ژیمناستیک را انجام دهد، چون بدن او انعطاف پذیری بالایی دارد. اگر استعدادهای حرکتی این دسته از کودکان به موقع شناخته شود، می توانند در این ورزش به جایگاه بالایی در سطح جهانی برسند.
کودکان با هوش حرکتی بالا، توانایی خوبی برای انجام حرکات بدنی دارند. این ویژگی موجب می شود تا بتوانند بهتر با کودکان همسن و سال خود ارتباط برقرار کنند، مسائل را موضوعات را توضیح دهند و در یک تیم، به خوبی همکاری کنند.
کودکانی که هوش حرکتی خوبی دارند، تسلط بالایی روی حرکات دست، و پا، انگشتان دست خود داشته و می توانند هماهنگی خوبی بین اندام ها و مغز خود ایجاد کنند. این دسته از بچه ها برای حرکات نمایشی یا تئاتر، بسیار موفق عمل می کنند.
چطور بفهمیم که کودک ما هوش حرکتی بالایی دارد؟
شناسایی همه استعدادهای کودکان اهمیت دارد. والدین و مربیان مدرسه، مهد کودک یا معلمان در مدرسه باید دست به دست همدیگر بدهند و برای این منظور تلاش کنند. در رتبه اول، این والدین هستند که متوجه می شوند فرزندشان دارای چه توانایی ها و استعدادهایی است.
ما در این قسمت به برخی از علائم اشاره می کنیم که نشان می دهند کودک شما به احتمال زیاد از هوش حرکتی بالایی برخوردار است:
- این دسته از کودکان در انجام حرکات ورزشی، قدرتمند و سریع هستند
- هماهنگی اندام ها و مغز در این بچه ها بسیار عالی است
- این کودکان، روحیه کاوشگری بالایی دارند و همیشه کنجکاو هستند
- این بچه ها از یکجا نشستن برای مدت طولانی، خسته می شوند
- کودکان با هوش حرکتی خوب، کارهای تئاتر یا نمایش یا بازیگری را به سرعت یاد می گیرند و اجرا می کنند
- این بچه ها توانایی خوبی برای برقراری ارتباط با همسالان دارند
- این کودکان می توانند انواع ژست بدنی را اجرا کنند
چطور می توانیم هوش حرکتی کودکان را تقویت کنیم؟
به عنوان والدین، اگر متوجه شدید که فرزندتان دارای هوش حرکتی خوبی است، می توانید از مشاوران و کارشناسان تربیتی کمک بگیرید و این زمینه را تقویت کنید. مربیان ورزشی و هنری می توانند نوعی تست استعدادیابی برای کودک شما اجرا کنند تا توانایی های فرزندتان بهتر مشخص شود.
از سه روش کلی می توانید هوش حرکتی کودک را شناسایی نموده و آن را تقویت کنید. این سه راه عبارتند از: ۱) کلاس های ورزشی؛ ۲) بازی کردن؛ ۳) کلاس های بازیگری و تئاتر.
کلاس های ورزشی همیشه برای تقویت توانایی های حرکتی کودکان مفید بوده اند. البته والدین هرگز نباید فرزند خود را مجبور کنند در یک رشته ورزشی خاص فعالیت داشته باشند، بازیگر شوند یا هر کار دیگری را انجام دهند. هر فعالیتی که کودک انجام می دهد باید از روی میل و رغبت باشد تا بهترین نتیجه را حاصل کند.
در قسمت بعدی می خواهیم به بهترین و جذاب ترین بازی ها اشاره کنیم که به تقویت هوش حرکتی کودکان کمک می کند.
بازی های مفید برای تقویت هوش حرکتی کودکان
۱- بازی پرتاب حلقه روی مانع
یکی از بهترین بازی ها برای تقویت هوش حرکتی کودکان، بازی پرتاب حلقه روی مانع است. این بازی ها در اسباب بازی فروشی ها وجود دارد و قیمت آنها نیز مناسب است. با انجام این نوع بازی، بچه ها یاد می گیرند بر روی هماهنگی چشم و دست و مغز خود تمرکز کنند. پرتاب حلقه بر روی مانع می تواند حرکات دست و تمرکز ذهن برای تشخیص فاصله را تقویت کند. خرید بازی های بسکتبال که با پرتاب توپ داخل سبد سروکار دارد، یکی از ابزارهای خوب برای این منظور است.
۲- بازی پریدن روی نشانه ها
این بازی برای تمرکز ذهنی کودکان بر روی نشانه ها و هماهنگی مغز و پاها برای پریدن، بسیار مفید است. برای این بازی می توانید نشانه هایی با شکلک های جذاب با مقوا یا کاغذ درست کنید، و سپس از کودک بخواهید با دو پا یا یک پا (لی لی کردن)، روی نشانه ها بپرد. برای اینکه در حین بازی، خطری پیش نیاید می توانید حلقه های رنگی آماده را از اسباب بازی فروشی ها بخرید و در اختیار کودکان قرار بدهید.
۳- بازی ایفای نقش
برای کودکان می توانید داستان های جذاب بخوانید و از آنها بخواهید نقش دلخواه شان را ایفا کنند. حرکات نمایشی و تئاتر، دو روش خوب برای تقویت هوش حرکتی هستند.
۴- طناب زدن
یکی از بازی های هیجان انگیز و پرانرژی برای تقویت هوش حرکتی کودکان، بازی با طناب است. طناب زدن به حفظ تعادل بدنی کودکان کمک می کند. سعی کنید این بازی را با چند حرکت اضافه تر، جذاب تر کنید؛ مثلاً از بچه ها بخواهید در حالی که از روی طناب می پرند، به سمت جلو یا عقب حرکت کنند.
سایر بازی های خوب برای تقویت هوش حرکتی در کودکان:
- لی لی بازی
- نقش را ایفا کن
- تعادل خود را روی خط حفظ کن
- مسابقه نقاشی
- راه رفتن روی خط راست و منحنی
- پریدن روی مسیر نقطه گذاری
جمع بندی
هوش حرکتی کودکان با توانایی های بدنی او در ارتباط است. وقتی بچه ها سرگرم بازی کردن هستند، نوعی هماهنگی بین اندام ها و مغز خود برقرار می سازند، پس هرچه در این روند، موفق تر عمل کنند، می گوییم هوش حرکتی بهتری دارند.
کودکانی که در این زمینه بااستعداد هستند، معمولاً در رشته های ورزشی، هنر، بازیگری، تئاتر، رقص و موسیقی، موفق تر عمل می کنند. والدین و مربیان می توانند با انجام یک سری از بازی های فعالانه و حرکتی، این هوش را در کودک تقویت نمایند.