واحد آموزش والدین کمالگرا کسانی هستند که انتظارات و توقعات بیش از حد از فرزندان خود دارند و استانداردهای بسیار بالایی را برای آنها در زندگی تعیین می کنند. شرایط کمالگرایی آنقدرها هم فکر می کنید خوب نیست و گاهی می تواند اثرات مخربی در زندگی آینده کودک داشته باشد. کمالگرایی باید در حد و اندازه ای باشد که به روزمرگی و رسیدن به اهداف اختلالی ایجاد نکند.
آیا شما فردی کمال گرا با استانداردهای غیرممکن و بالا هستید که می خواهید دیگران را همیشه راضی نگه دارید؟ گاهی اوقات، ما به اشتباه معتقدیم که کمال گرایی همان تلاش برای برتری یافتن است، اما در بیشتر موارد، در واقع به ما انگیزه ای نمی دهد؛ یا به ما کمک نمی کند تا کارهای بیشتری را انجام دهیم.
در عوض، کمال گرایی منجر به انتقاد از خود، استرس، مشکلات سلامتی و روانی می شود و این باور را ایجاد می کند که ارزش و عشق به خود را باید به دست آورد.
اگر از تفکرات کمالگرایی خود احساس ناخوشایندی دارید، احتمالاً از خود پرسیده‌اید که چرا این ویژگی‌ها در شما ایجاد شده است! در حالی که دلیل معینی برای کمال گرایی وجود ندارد! اکثر مردم بر این تصور هستند که جنسیت، فرهنگ، شخصیت ذاتی و تجربیات آنها در این امر نقش دارد.
والدین تأثیر زیادی بر رشد عادات، ارزش ها، باورها و نحوه نگرش کودکان از خودشان دارند. و به همین دلیل مفید است که ببینیم چگونه تحت تأثیر تجربیات اولیه خود با والدینمان قرار گرفته ایم. بیایید ابتدا یک تعریف از کمال گرایی داشته باشیم و سپس در ادامه بیشتر درباره اثرات آن بر کودکان صحبت خواهیم کرد.
کمال گرایی چیست؟
افراد کمال گرا خود را به استانداردهای غیرممکن وابسته کرده اند. آنها فکر می کنند کاری که انجام می دهند هرگز به اندازه کافی خوب نیست!
برخی افراد به اشتباه معتقدند که کمال گرایی یک محرک سالم است، اما اینطور نیست. کمال گرایی می تواند شما را از زندگی خود ناراضی نگه دارد. این وضعیت می تواند منجر به افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و آسیب به فرد شود. در نهایت، باعث می شود شما برای موفقیت هیچ تلاشی نکنید. حتی در موارد خفیف نیز می تواند کیفیت زندگی شما را مختل کند و بر روابط شخصی، تحصیلات یا کار شما تأثیر منفی بگذارد.
کمال گرایی می تواند بر جوانان و همچنین بزرگسالان تأثیر مخرب داشته باشد. کودکان و نوجوانان اغلب در انجام تکالیف مدرسه و همچنین فعالیت‌هایی مانند ورزش، باشگاه، خدمات اجتماعی و مشاغل، موفق می‌شوند. کمال گرایی می تواند یک وسواس در موفقیت را ایجاد کند!! در نهایت، موجب می شود فرد در توانایی خود برای دستیابی به آن موقعیت ها، شک و تردید زیادی به وجود بیاورد.
ویژگی های والدین کمال گرا چیست؟
والدین کمال گرا و مطالبه گر، کسانی هستند که به دستاوردها و شواهد عینی برای اثبات موفقیت فرزندان خود، بسیار اهمیت می دهند؛ مانند گرفتن جوایز، نمرات بالا، پول و شهرت؛ این والدین، بیش از حد به آنچه دیگران فکر می کنند توجه دارند. آنها فرزندان خود را به‌عنوان ادامه دهندگان راه خودشان تصور می کنند و در واقع بخشی از عزت نفس خود را از دستاوردهای فرزندانشان دریافت می کنند. این والدین کسانی هستند که وقتی فرزندانشان کمتر از انتظارات را برآورده کنند، احساس خجالت یا بی کفایتی دارند!
والدین کمال گرا به جای اینکه بپرسند کودک چه می خواهد، چه چیزی نیاز دارد یا چه احساسی دارد، به فرزندان خود می گویند که چه کاری باید انجام دهند. در این میان برخی، زیاده روی هایی می کنند و از روش های فشار روجی و عاطفی، فریاد زدن، و حتی تنبیه بدنی استفاده می کنند تا به فرزندان خود ثابت کنند شکست و نافرمانی قابل قبول نیست.
اکثر رفتارهای والدین کمال گرایی می تواند عزت نفس کودک را از بین ببرد. کودکانی که والدین سختگیر دارند، به شدت به خودشان خیلی سخت می‌گیرند. آنها دائماً احساس می کنند که مطابق انتظارات والدین (و حتی خودشان) عمل نمی کنند، پس احساس شرم، شکست و بی کفایتی دارند. این بچه ها گاهی تصور می کنند کمال گرایی، راهی برای به دست آوردن پذیرش، عشق و تمجید از اطرافیان است.
والدین بیخیال و حواس پرت
درست نقطه مقابل والدین کمال گرا، والدین بیخیال و حواس پرت وجود دارد……
بسیاری از والدین آنقدر پریشان و حواس پرت هستند که از نیازهای فرزندان خود چندان اطلاعی ندارند. معمولاً این از اینکه فرزندانشان چه احساسی دارند، به چه چیزهایی نیاز دارند و چگونه رفتارشان بر فرزندانشان تأثیر می گذارد، بی اطلاع هستند. پدر و مادری که حواسش پرت هستند، همان کسانی اند که هشتاد ساعت در هفته کار می‌کنند اما از نظر فیزیکی یا احساسی در دسترس نیستند.
این والدین شاید ساعت ها بیشتر وقت خود را در رایانه یا کتاب خواندن اختصاص می دهند، یا فعالیت های زیادی را در روز انجام می دهند، و متأسفانه هرگز وقت کافی برای فرزندان خود ندارند!!
والدین پرمشغله و حواس پرت، معمولاً نیازهای جسمی فرزندان خود را برآورده می کنند اما اغلب نیازهای عاطفی آنها را نادیده می گیرند. کمال گرایی در این شرایط، راهی برای فرزندان این دسته از والدین است.
علائم کمال گرایی چیست؟
میل به کمال، یک نگرش سالم است. اما میل غیرمنطقی برای همیشه کامل بودن می تواند مشکلاتی ایجاد کند. اگر نشانه های زیر را دارید، احتمالاً فردی کمالگرا هستید:
- احساس می کنید در هر تلاشی که دارید، شکست می خورید
- به طور منظم کارها را به تعویق می یندازید؛ ممکن است در برابر شروع یک کار مقاومت کنید زیرا می ترسید نتوانید آن را به طور کامل انجام دهید
- برای آرام شدن و به اشتراک گذاشتن افکار و احساسات خود، چالش زیادی دارید
- در روابط شخصی و حرفه ای خود، فردی کنترل کننده هستید
- نسبت به قوانین، فهرست‌ها و کار، وسواس پیدا می کنید، یا به شدت بی‌تفاوت می شوید
چگونه می توان از کمال گرایی اجتناب کرد؟
برای کاهش نگرش کمال گرایی، موارد زیر می تواند به شما کمک کند:
- اهدافی واقع بینانه و قابل دستیابی را تعیین کنید
- وظایف سخت را به مراحل کوچک تر تقسیم کنید
- بر روی یک فعالیت یا کار در یک زمان، تمرکز داشته باشید
- قبول کنید که همه ممکن است روزی اشتباه می کنند
- آگاه باشید که اکثر اشتباهات، فرصت های یادگیری را ایجاد می کنند
- با واقع بین بودن در مورد نتایج احتمالی، با ترس از شکست مقابله کنید
کمال گرایی والدین چه اثری روی فرزندان دارد؟
گاهی اثرات کمال گرایی والدین روی فرزندان به قدری مخرب می شود که علائم آن تا بزرگسالی و در زندگی خانوادگی فرد در آینده نیز بروز خواهد کرد. این موارد شامل:
- فرزندان والدین کمال گرا اغلب از آنچه انجام می دهند، راضی نیستند
- این کودکان همیشه ترس از شکست دارند و خود را مقصر می دانند
- فرزندان والدین کمال گرا هرگز به رضایت قلبی از کارهایی که انجام می دهند، نمی رسند
- این کودکان نمی توانند برای تلاش های خود ارزش قائل شوند
- این بچه ها در تعیین اهداف بزرگ و کوچک، ناتوان هستند
- چیزی وجود ندارد که این فرزندان را از نظر عاطفی و فردی، راضی کند
- گاهی این فرزندان دچار سرخوردگی می شوند، چون نمی توانند از کارها راضی باشند
جمع بندی
بین والدین مطالبه گر، کمال گرا، حواس پرت و بی خیال، تفاوت های زیادی وجود دارد، اما همه آنها در درک و ارزش گذاری برای احساسات کودکان خود ناتوان هستند. کودکان این رفتار را به عنوان عدم علاقه والدین خود به شناخت واقعی آنها، افکار، احساسات، رویاها و اهدافشان، قلمداد می کنند.
کمال گرایی گاهی آنقدر مخرب می شود که فرد را به یک انسان بدون اختیار و ناامید تبدیل می کند. برای خروج از این وضعیت پیشنهاد می کنیم که ابتدا خودتان به عنوان والدین، طرز تفکر و نگرش خود را به اهداف، احساسات، ارتباطات و استانداردها و توقعات، تغییر بدهید. در کنار فرزندانتان از زندگی لذت ببرید و بدانید که هر کسی در زندگی، با تلاش به موفقیت خواهد رسید؛ اما امکان اشتباه و خطا نیز وجود دارد و نباید خود را سرزنش کنید.
