واحد آموزش آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان کمک می‌کند تا شایستگی‌های خود را بهتر درک کنند. خود ارزشمندی یا عزت نفس، یک مهارت است که باید آن را در گروه های سنی کودکان و نوجوانان تقویت کرد. با این احساس مثبت، نوجوانان می توانند مهارت ها و توانایی های خود را شکوفا کرده و زندگی بهتری داشته باشند.
آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان یکی از مهمترین موضوعات و مسائل اجتماعی است که با این گروه سنی ارتباط دارد. هم کودکان و هم نوجوانان، گروه‌های حساس اجتماعی هستند و در دوران ابتدایی رشد جسمی و روحی قرار دارند، بنابراین اگر توانمندی های ذهنی و مهارت های فردی آنها از همان مراحل اولیه آموزش به درستی تقویت شود، می توان گفت که در آینده زندگی بهتری نسبت به سایرین خواهند داشت.
خود ارزشمندی در نوجوانان یک مقوله بسیار مهم و چالش برانگیز است و اهمیت آن به اندازه ای است که در موفقیت یا شکست فرد در زندگی شغلی و اجتماعی در بزرگسالی تاثیر دارد.
اگر بخواهیم یک تعریف از خود ارزشمندی معرفی کنیم، در واقع می توان واژه های مترادف آن یعنی عزت نفس را مطرح کرد. خود ارزشمندی همانطور که از این واژه بر می آید، به معنای ایجاد احساس ارزش در فرد است؛ به طوری که از هر آنچه که هست رضایت داشته باشد. عزت نفس یک احساس درونی مثبت است که هم به صورت ذاتی و هم به صورت اکتسابی می تواند حاصل گردد.
برخی از افراد به صورت خدادادی عزت نفس دارند و در مراحل مختلف زندگی آن را تقویت می‌کنند، اما در این میان عده‌ای هم نیاز دارند که در این مسیر، فردی یا یک مشاور به آنها کمک کند و مهارت های خود ارزشمندی و عزت نفس را به آنها بیاموزد. آنچه مسلم است اینکه این احساس مثبت، یک توانایی فردی محسوب می شود و در افزایش اعتماد به نفس بسیار موثر است.
دلایل زیادی وجود دارد که اهمیت آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان را نشان می دهد. اگر بخواهیم این مسئله را دقیق‌تر بررسی کنیم لازم است به مزایای افزایش عزت نفس اشاره‌ای داشته باشیم. همچنین ضررات و آسیب هایی را که در صورت عدم این احساس مثبت اتفاق می‌افتد بیان کنیم. در ادامه به این دو مسئله مهم خواهیم پرداخت.
مزایای آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان چیست؟
مسئله آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان برای آن دسته از خانواده هایی که فرزندان گروه سنی نوجوان دارند، اهمیت بیشتری پیدا می کند. اما این موضوع باعث نمی شود که سایر والدین با فرزندان کوچکتر یا بزرگتر از این گروه سنی، اهمیتی به مهارت عزت نفس فرزندان خود ندهند.
برای اینکه اهمیت این موضوع فراگیر را بهتر درک کنید، در این قسمت شما را با مزایای افزایش احساس خود ارزشمندی در نوجوانان آشنا خواهیم کرد.
یکی از مهمترین مزایای که آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان در بر دارد، ایجاد احساس مثبت در آنها است. اگر نوجوانان نسبت به خود واقعی شان احساس خوبی داشته باشند و خود را همانطور که هستند قبول کنند، آنچنان تاثیر شگرفی بر فعالیت‌های حال و آینده آن ها خواهد گذاشت که شاید تصورش را هم نکنید.
خود ارزشمندی و عزت نفس به نوجوانان کمک می کند از زندگی خود راضی باشند و روابط سالم تری با همسالان و سایر گروه های اجتماعی برقرار کند. افرادی که در این شرایط قرار بگیرند، هر روز، تجربه های جدیدی کسب می‌کنند و از این تجربه ها درس می گیرند؛ پس موفقیت آنها در زندگی شغلی و زندگی فردی تضمین شده خواهد بود.
یکی دیگر از مزایای آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان، ایجاد عادت های خوب در آنها است. فردی که عزت نفس داشته باشد در مسیر خودشناسی تلاش می کند؛ احساس ارزشمند بودن دارد و در تمام مراحل سعی دارد که عادت های مثبت در زندگی روزمره برای خود به وجود آورد. عادت هایی نظیر مطالعه کردن، مسافرت کردن با دوستان، احساس همدلی و خوب صحبت کردن، نمونه های از این رفتارهای مناسب است.
در بیان اهمیت آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان همین بس که بگوییم این کار باعث ایجاد انگیزه بیشتر در فرد خواهد شد، بنابراین تلاش بیشتری برای ادامه زندگی و به دست آوردن اهداف کوچک و بزرگ خود به کار می گیرند.
هر عامل منفی که انگیزه را در نوجوانان از بین ببرد می تواند احساس ارزشمند بودن آنها را به شدت کاهش دهد؛ عزت نفس آنها پایین می آید و در طولانی مدت باعث ایجاد احساس یأس و ناامیدی در آنها خواهد شد.
در ادامه همین مطلب درباره روش های موثر در ایجاد عزت نفس در نوجوانان صحبت‌هایی را خواهیم داشت.
اگر نوجوانان، عزت نفس یا احساس خود ارزشمندی نداشته باشند، چه اتفاقی می افتد؟
اکنون که با مزایای آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان آشنا شدید لازم است در یک بحث کوتاه پیرامون این موضوع صحبت کنیم که اگر از عزت نفس در این گروه سنی وجود نداشته باشد، یا کم رنگ باشد، چه اتفاقی می افتد.
حتی اگر تجربه ای در این زمینه نداشته باشید، می توانید پیش بینی کنید که نوجوانان، با عزت نفس و روحیه ضعیف، چه نوع طرز تفکری دارند و شرایط زندگی آنها چگونه است.
به طور کلی، کسانی که عزت نفس پایین تری دارند یا احساس خود ارزشمندی نمی کنند افرادی هستند که حالت های افسردگی دارند؛ نمی توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند؛ همواره در حال اضطراب و وحشت زدگی و استرس و نگرانی هستند؛ از عهده فعالیت های روزانه خود به خوبی بر نمی آیند؛ در هر شرایطی ناامید هستند؛ نمی توانند احساسات عاطفی خود را بروز دهند؛ از بیان احساسات و صحبت های خود احساس خجالت و شرم می کنند؛ و از همه مهمتر، این افراد برای تسکین حالت های منفی خود به روش های منفی از جمله مصرف مواد مخدر یا داروهای آرامش بخش روی می آورند.
همین صحبت کوتاه کافیست تا به اهمیت موضوع افزایش خود ارزشمندی در نوجوانان پی ببرید. اگر به سلامت روحی جسمی و آینده شغلی فرزندان خود اهمیت می دهید، از همان دوران ابتدایی، آموزش های لازم را برای این گونه موارد جدی بگیرید.
چگونه می توانیم احساس خود ارزشمندی را در نوجوانان به وجود بیاوریم؟
دانستن روش های مفید آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان اهمیت زیادی دارد. از نظر کارشناسان مشاور و روانشناسان، یک سری راهکارهای ساده و کم هزینه وجود دارد که در این مسیر مفید هستند. این روش ها را به صورت خلاصه در قسمت زیر مطرح می کنیم تا استفاده و درک آن ها برای تان راحت تر باشد:
- یکی از راه های آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان این است که در هر لحظه، موفقیت های او را که در زمان های گذشته کسب کرده یاد آوری کنید. در این راه، اشاره‌ای به شکست ها نداشته باشید و به جای آن، تمرکز خود را برای ایجاد انگیزه و داشتن پشتکار و تلاش بیشتر به کار بگیرید.
- به نوجوانان توضیح دهید که عزت نفس چقدر می تواند به کشف استعدادهای آنها کمک کند و مهارت هایشان را افزایش دهد. همچنین لازم است درباره رسیدن به اهداف بزرگ در آینده با آنها صحبت کنید.
- یکی از مهمترین روش های افزایش خود ارزشمندی در نوجوانان این است که روی جملات مثبت انگیزشی و تاکیدی تمرکز داشته باشید. ساده ترین روش این است که یک دفترچه یادداشت کوچک تهیه کنید و جملات زیبا و انرژی بخش را در آنجا بنویسید. این کار را به نوجوانان آموزش دهید تا خودشان آن را انجام دهند.
- به نوجوانان بیاموزید که اشتباهات خود را بپذیرند و از آنها درس بگیرند. پیدا کردن راه حل برای اشتباهات خود می تواند یک روش ایجاد عزت نفس در این گروه سنی باشد.
- یکی از موثرترین روش های آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان این است که به این گروه سنی توضیح دهید که چگونه برای هر تلاش مثبت و هر موفقیتی که به دست می آورند از خود تشکر کنند.
- به نوجوانان آموزش دهید که مشکلات و چالش های اجتناب ناپذیر را بپذیرند و افکار منفی را از خود دور کنند.
جمع بندی
به عنوان سخن پایانی در بیان اهمیت آموزش خود ارزشمندی به نوجوانان، همین بس که بگوییم این موضوع دنیای پیچیده و رو به رشدی دارد. اگر جزو آن از دسته از افرادی هستید که فرزند نوجوان در خانه دارید، بهتر است با مشاوران و کارشناسان در این حوزه مشورت کنید تا بهترین راهکارها را مطابق با شرایط روحی و خلقیات فرزند شما ارائه دهند.
موسسه آموزشی سیمناد با سال ها تجربه، بهترین کارشناسان مدرسان و مشاوران را در اختیار دارد و می تواند شما را برای تربیت نوجوانان موفق راهنمایی کند.
