واحد آموزش سفالگری یکی از فعالیت های هنری است که تأثیر زیادی بر رشد مهارت های فردی و خلاقیت کودکان دارد. بزرگسالان نیز به سفالگری علاقه مند هستند. این فعالیت، چیزی فراتر از گِل بازی است! به ظاهر، کودکان با گِل رس بازی می کنند اما در واقع آنها در حال یادگیری مهارت های دست ورزی و پرورش قوه تخیل و تمرکز خود هستند. سفالگری نه تنها می تواند در فهرست کارهای هنری مدارس قرار بگیرد، بلکه به عنوان یک هنر مجزا نیز ارزشمند است.
بازی کردن و انجام کارهای هنری می تواند خلاقیت کودکان را پرورش بدهد. درست کردن کاردستی با کاغذهای رنگی یا انواع وسایل و لوازم، این فرصت را ایجاد می کند تا کودکان از ذهن و تخیل خود کمک بگیرند و شکل های متفاوتی بسازند. کارهای هنری نیز در این میان ارزشمند هستند. سفالگری، یکی از فعالیت های سرگرم کننده برای کودکان است و مزایای بی شماری برای آنها دارد.
شاید تعجب کنید اما سفالگری می تواند به فرد، چه کودک باشد و چه بزرگسال، کمک کند تا استرس ها و اضطراب های خود را تخلیه کنند؛ آرامش داشته باشند؛ از عصبانیت رها شوند؛ دقت و تمرکز خود را بالاتر ببرند و از این مسیر به آرامش روانی بیشتری دست پیدا کنند.
وقتی کودکان به سفالگری و گِل بازی مشغول هستند، از نیروی دستان و انگشتان خود استفاده می کنند تا به گِل رس، شکل بدهند. در عین حال، مغز باید با حرکت دستان آنها هماهنگ عمل کند. نتیجه این کار، هماهنگی بیشتر بین مغز و اندام ها است. لذا می تواند باعث رشد توانایی بدنی، مهارت های خلاقانه و تقویت تمرکز و دقت کودکان شود. این نوع فعالیت هنری می تواند به یک بازی یا مسابقه سرگرم کننده تبدیل شود و هیجان و انرژی را برای بچه ها به وجود بیاورد!
سفالگری چگونه می تواند بر روی خلاقیت کودکان تأثیر بگذارد؟
۱-پرورش تخیل و ابتکار
سفالگری یکی از بهترین روش ها برای پروش قوی تخیل و ابتکار در کودکان است. بچه ها با گِل رس بازی می کنند، آن را به هر شکل که دوست داشته باشند تبدیل می کنند، آن را می توانند خراب کنند و از نو بسازند. تصمیم گیری درباره اینکه چه چیزی با گِل رس می سازند می تواند ذهن آنها را قوی تر کند. کودکان در ذهن خود، شکل های متنوعی را خلق می کنند و سپس سعی دارند آن را با استفاده از سفالگری به واقعیت تبدیل نمایند! این یعنی نوآوری و ابتکار، که بسیار لذت بخش و شادی آور است!
۲-تقویت هماهنگی مغز و عضلات دست
برای سفالگری، کودکان باید گِل رس را با دستان خود وَرز بدهند؛ و همزمان، از مغز خود برای خلق شکل های جدید نیز کمک می گیرند. این یک هماهنگی بین عملکرد مغز و عضلات دست است. هرچه کودکان، بیشتر با گِل سفالگری کار کنند، این هماهنگی ها بهتر انجام خواهد گرفت. حتی هماهنگی بیشتری نیز بین دست و چشم ایجاد می شود تا کودک بتواند اثر هنری خود را از زاویه های مختلف بررسی کند. توجه او نیز تقویت می شود چون سعی می کند اگر عیب یا نقصی در کار سفالگری وجود دارد، خودش آن را بیابد.
این کودک است که تصمیم می گیرد گِل را بکوبد، یا آن را گلوله ای کند، یا پهن کند، یا به صورت حلقه در آورد. خلق اشکال جدید، چیزی است که به پرورش خلاقیت در کودکان کمک می کند.
۳- تقویت روحیه کار گروهی
یکی از تأثیرات خوب سفالگری بر رشد مهارت های کودکان، کمک به آنها برای سازگاری در کار گروهی است. در کلاس سفالگری، دو یا سه نفر در یک گروه قرار می گیرند و سعی می کنند در کنار هم، اثر هنری خود را خلق کنند. تبادل نظر با همگروهی ها می تواند به تقویت توانایی برقراری ارتباط در آنها کمک کند.
یک نتیجه مثبت دیگر این است که با انجام سفالگری در گروه همسالان، کودکان از استرس و ترس های خود رها می شوند. این شرایط می تواند حل مشکلات را برای آنها ساده تر سازد. کودکانی که فعالیت های هنری را انجام می دهند، کمتر دچار عصبانیت، پرخاشگری و گوشه گیری خواهند شد.
۴- تقویت قدرت تجسم فضایی
کار کردن با گِل سفالگری و شکل دادن به آن، یک بازی هنرمندانه است و باعث می شود کودکان بتوانند شکل های مختلفی را در ذهن خود تصور کنند. این یعنی قدرت تجسم فضایی در ذهن آنها رشد پیدا می کند. ساختن شکل های مربع، مثلث، دایره، استوانه، توپک های بزرگ و کوچک، چهارگوش های نامنتظم، همگی با استفاده از سفالگری و بازی با گِل رس به راحتی امکان پذیر است.
برای پروش خلاقیت در کودکان، بسته های آموزشی سفالگری کاملی در بازار وجود دارد که دارای قالب های مختلفی هستند تا کودک بتواند از آنها برای ساخت شکل های سه بعدی هم استفاده نماید.
نقش والدین برای آموزش سفالگری به کودکان چیست؟
والدین جزو اولین کسانی هستند که می تواند کودک خود را برای انجام کارهای هنری تشویق کنند. بازی با رنگ ها، سفالگری، بازی با خمیربازی استاندارد و … می تواند خلاقیت بچه ها را تقویت کند. اگر فرزند خردسال در خانه دارید، می توانید از طریق نکات زیر، سفالگری را به یک فعالیت هنری لذت بخش برای آنها تبدیل کنید:
- سفالگری و گِل بازی، کثیف کاری نیست؛ اجازه دهید کودکان در یک مکان معین، طبق میل خود با گِل رس بازی کنند.
- وسایل سفالگری را برای کودک آماده کنید. اشیای تیز و برنده را از داخل آن ها حذف کنید.
- یک زیرانداز پلاستیکی و روپوش کار هنری برای بچه ها تهیه کنید تا خیالشان بابت کثیفی های کار سفالگری راحت باشد.
- ذهن کودک را هرگز به سمت ساخت یک شکل خاص، محدود نکنید. اجازه بدهید آنها خودشان فکر کنند، خیال پردازی کنند و تصمیم بگیرند.
- آنچه که کودکان می سازند را تشویق و تمجید کنید. روی سازه های سفالی کودکان، اسم خاصی نگذارید. این کار یعنی شما برای فعالیت و زحمت آنها ارزش قائل بوده اید.
- هیچ الگوی خاصی برای ساخت شکل های سفالی به کودکان ندهید. اجازه بدهید آنها از مهارت ها و ابتکار خودشان برای پیدا کردن ایده کمک بگیرند.
- می توانید دست سازه کودک خود را به عنوان یک وسیله دکوری، روی میز اتاق او بگذارید تا در چشم دیده شود. این یک عامل مشوق برای او خواهد بود.
جمع بندی
سفالگری یکی از کارهای هنری است که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان، جذاب و قابل توجه است. کارهای سفالگری می تواند روحیه کار گروهی در بچه ها را تقویت کند. به علاوه، موجب تقویت خلاقیت و رشد مهارت های فردی و جسمی او خواهد شد.
