واحد آموزش شناسایی نیازهای عاطفی کودکان و برآورده کردن آن توسط والدین، نقش بسیار مهمی در رشد شخصیتی و جسمی این گروه سنی دارد. کودکان شاد، اعتماد به نفس بالاتری دارند و می توانند با مسائل، خیلی خیلی بهتر از سایرین مواجه شوند. این دسته از بچه ها در خانواده هایی بزرگ شده اند که به نیازهای عاطفی آنها توجه شده است. والدین باید آگاه باشند که توجه بیش از حد به عواطف و احساسات بچه ها و تأمین خواسته های آنها می تواند اثر معکوس روی رشد شخصیتی شان داشته باشد. در این مطلب به طور دقیق تر می خواهیم در این باره صحبت کنیم.
نیازهای عاطفی کودکان، جالب و گاهی شیرین است! آنها در سنین خردسالی به دنبال حس امنیت هستند، می خواهند دیده شوند، مستقل باشند و در کارها مشارکت کنند! بله؛ درست است! بچه ها از عهده خیلی از کارها بر نمی آیند، اما همینکه بدانند آنها را به حساب آورده اید و جزو خانواده خود می دانید، روحیه بهتری پیدا می کنند. همه والدین، همه فرزندان خود را دوست دارند، اما باید نسبت به اصول فرزندپروری صحیح، آگاهی داشته باشند.
تأثیر نیازهای عاطفی بر رشد کودکان به اندازه ای اهمیت دارد که می تواند عامل تعیین کننده بسیاری موفقیت ها و شکست های او در زندگی آینده اش باشد. کودکانی که والدین شان به آنها و احساسات و عواطف شان اهمیت میدهند، شادتر هستند، قدرت تصمیم گیری بهتری دارند، احساس امنیت می کنند و در دوره های تحصیلی، ارتباط بهترین با گروه همسالان خود دارند.
در قسمت بعدی با برخی از مهم ترین نیازهای عاطفی کودکان آشنا می شویم که والدین باید آنها را جدی بگیرند.
این نیازهای عاطفی و احساسی را در کودکان جدی بگیرید
۱-نیاز به مستقل بودن و پذیرفته شدن
یکی از اصلی ترین نیازهای کودکان، حس استقلال طلبی و پذیرفته شدن در جمع خانواده است. والدین با شناختن تمایلات فرزندان خود می توانند به این نیاز مهم پاسخ دهند.
اگر شما هم کودک در خانه دارید، ممکن است با برخی از رفتارها و گفتارهای او مواجه شده باشید که حاکی از این نیاز عاطفی است. و اما شما باید چه کار کنید؟
استقلال کودک خود را به رسمیت بشناسید و به تقویت این حس او کمک کنید. به او مسئولیت هایی را بسپارید و اجازه دهید خودش تصمیم گیری کند. به کودک خود بگویید که عواقب و نتایج تصمیم گیری خود را باید بپذیرد.
اجازه دهید در برخی از موقعیت های اجتماعی ظاهر شود و خودش مدیریت کارها را انجام دهد. هرچه قدر هم که ساده باشد، اما این کارها به تقویت حس استقلال طلبی او کمک می کند.
برای اینکه کودک شما بداند و مطمئن شود که او را پذیرفته اید، برای احساسات مثبت و منفی او ارزش قائل شوید. او را سرزنش نکنید. هرگز برای یک اشتباه یا خطا، او را مسخره یا تحقیر نکنید. مشکلات او را بشنوید و سعی کنید از طریق گفتگو، راه حل خوبی برایش پیدا کنید.
وقتی کودک شما می بیند که حامی او هستید، اعتماد به نفس بالاتری پیدا می کند، و این، تأثیر زیادی در رشد شخصیتی او خواهد داشت.
۲-حس امنیت
یکی دیگر از مهم ترین نیازهای کودکان، داشتن حس امنیت است. بچه ها می خواهند مطمئن شوند که والدین شان، حامی و پشتیبان آنها هستند و در موقعیت های سخت، آنها را تنها نمی گذارند.
در حالی که به کودکتان یاد می دهید که دنیای بیرون از خانه می تواند چالش ها و مشکلاتی داشته باشد، به او نشان دهید که در کنارش هستید و لازم نیست بابت چیزی یا اتفاقی، نگران باشد.
۳-نیاز به بازی کردن، شرکت در تفریحات و سرگرمی ها
کودکان و بازی، دو جزء به هم پیوسته از دنیای شیرین کودکی هستند. اگر کودکان بازی نکنند، خیلی از مسائل را یاد نمی گیرند، رشد ذهنی و فکری نخواهند داشت و قطعاً در برقراری ارتباط اجتماعی با مشکل مواجه می شوند. این نیز یکی از مهم ترین نیازهای عاطفی کودکان است.
والدین باید اجازه دهند که کودکان به انجام بازی های مناسب سن خود مشغول باشند. شرکت در جشن ها، برنامه های سرگرمی و تفریحات در گروه همسالان، بسیار مهم است. این می تواند رشد اجتماعی کودک را تقویت کند. پس اجازه دهید در محیط های امن به بازی و فعالیت مشغول شوند.
کودکان از طریق بازی کردن می توانند یاد بگیرند، ارتباط برقرار کنند، توانایی های خود را بروز دهند، چالش ها را بشناسند و برای آنها راه حلی پیدا کنند. این یکی از مهم ترین تأثیرات نیازهای عاطفی بر رشد کودکان است که والدین و مربیان باید آن را جدی بگیرند.
۴- نیاز به احترام
همه ما نیاز داریم مورد احترام واقع شویم. این حس در کودکان هم وجود دارد و یکی از مهم ترین نیازهای عاطفی آنها است. ذهن کودکان هنوز کامل نشده است اما حس احترام را درک می کنند.
وقتی برای احساسات بچه ها ارزش قائل می شوید، آنها را با نام خوب صدا می زنید، از آنها نظرخواهی می کنید، آنها را در تصمیم گیری های خانواده شرکت می دهید، یعنی در حال احترام گذاشتن به کودکان هستید! و بچه ها این را خیلی خوب می فهمند!!
هرگز کودک خود را با الفاظ ناپسند و لحن تند صدا نزنید، ناسزا نگویید، و مقابل بچه ها به دیگران بی احترامی نکنید! کودک شما همه چیز را می بیند و می فهمد و در ذهن خود ثبت می کند! این یک واقعیت اجتناب ناپذیر است!
اگر به نیازهای عاطفی کودکان توجه کنیم، چه اتفاقی می افتد؟
در قسمت های قبلی بیان کردیم که تأثیر نیازهای عاطفی بر رشد کودکان بسیار پررنگ است؛ در این قسمت نیز به فواید این کار اشاره ای خواهیم داشت.
مهم ترین تأثیرات اهمیت دادن به نیازهای عاطفی کودکان به شرح زیر هستند:
- افزایش اعتماد به نفس در کودک
- پرورش خلاقیت و تفکر خلاقانه در کودکان
- بهبود و تقویت مهارت های ارتباطی و اجتماعی
- تقویت مهارت حل مسئله
- آشنایی با ارزش های اخلاقی در خانواده
- یادگیری و توسعه مهارت تصمیم گیری
- تقویت حس مسئولیت پذیری
- آشنایی با برنامه ریزی زمانی برای انجام کارها
- افزایش حس امنیت
- داشتن روحیه شاد
- علاقه مندی به شرکت در فعالیت های گروهی
- لذت بردن از بازی کردن و تفریحات با همسالان
جمع بندی
اگر والدین با آگاهی کامل، نیازهای عاطفی کودکان خود را بشناسند و آنها را برآورده سازند، تأثیراتی به مراتب بسیار ارزشمند در زندگی آنها خواهد داشت. برخی از مهم ترین این فواید را در این مطلب مورد بررسی قرار دادیم. کودکانی که حس احترام و امنیت داشته باشند، اعتماد به نفس بهتری کسب می کنند و در روابط اجتماعی خود موفق تر خواهند بود.
والدین می توانند با مطالعه کتاب های آموزشی در این زمینه، یا کمک گرفتن از مشاوران و کارشناسان حوزه کودک، نسبت به کارهایی که می توانند برای درک نیازهای عاطفی کودک خود انجام دهند، آگاهی بیشتری پیدا کنند.
