امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان

امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان و بزرگسالان، یک حق اساسی است. در واقع، دسترسی به حداقل مقدار کافی مواد غذایی با ترکیبات مغذی می تواند به عنوان اساسی ترین حقوق بشر در نظر گرفته شود. با این حال، برای صدها میلیون نفر، این حق معمولاً به دلایلی، کاملاً خارج از کنترل، برآورده نمی شود.

تعریف امنیت غذایی چیست؟

امنیت غذایی، معیار توانایی فرد برای دسترسی به مواد غذایی مغذی و البته به مقدار کافی است. برخی از تعاریف امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان مشخص می کنند که غذا باید ذائقه و نیازهای غذایی فرد را برای داشتن سبک زندگی سالم برآورده سازد.

سطوح مختلف امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان

مفهوم امنیت غذایی را می توان به چهار جزء اصلی تقسیم کرد که به عنوان “۴ رکن امنیت غذایی” شناخته می شوند. این ارکان اصلی به صورت زیر هستند:

• در دسترس بودن:

“در دسترس بودن” مواد غذایی، در یک جامعه یعنی افراد بتوانند به سادگی آنها را تأمین کنند. این ویژگی، ارتباط نزدیکی با اثربخشی تولید غذا دارد. زمانی که کمبود منابع لازم مانند آب برای آبیاری یا زمینی که برای تولید غذا استفاده می شود، آسیب دیده یا تخریب گردد، “در دسترس بودن” می تواند به یک مسئله تبدیل شود.

• دسترسی افراد:

صرفاً داشتن غذای کافی در یک جامعه، عامل مهم نیست؛ آنچه اهمیت دارد این است که دسترسی به منابع غذایی هم میسر باشد. امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان به این معنی است که افراد، منابع مورد نیاز خود را برای به دست آوردن کیفیت کافی مواد غذایی در اختیار داشته باشند. دسترسی به غذا، تحت تأثیر عوامل متعدد از جمله عوامل فیزیکی، اجتماعی و سیاسی است. عواملی مانند قیمت گذاری، نزدیکی خانواده به تامین کنندگان و زیرساخت ها، همگی بر دسترسی ما به غذا تاثیر می گذارند.

• مصرف مواد غذایی:

همه مواد غذایی دارای ارزش یکسان یا کافی نیستند. برای ایمن بودن مواد غذایی، بسیار مهم است که غذای در دسترس، از کیفیت خوبی برخوردار باشد. اهمیت دارد که غذا به اندازه کافی، مغذی و سالم باشد تا انرژی مورد نیاز افراد برای فعالیت های روزانه را تامین کند. همچنین بسیار مهم است که افراد دانش و ابزار لازم را برای “استفاده” مناسب از همه مواد غذایی داشته باشند. این، شامل داشتن ابزارهای مناسب برای انتخاب، تهیه و نگهداری غذاهایی است که در دسترس هستند.

• ثبات و پایداری غذاها:

پایداری خوب غذا به این معنی است که در دسترس بوده و استفاده از غذا در طول زمان، نسبتاً ثابت باقی بماند. تهدیدات برای پایداری مواد غذایی شامل بلایای طبیعی، تغییرات آب و هوایی، جنگ و عوامل اقتصادی مانند نوسانات و بی ثباتی قیمت ها است.

امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان چگونه اندازه گیری می شود؟

همانطور که قبلاً بحث کردیم، امنیت غذایی یک مفهوم چند وجهی است که این سوال را مطرح می کند که “امنیت غذایی چگونه ارزیابی می شود؟”. به این ترتیب، روش های زیر برای سنجش امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان به کار می روند:

• برآورد سرانه کالری
• بررسی درآمد و هزینه خانوار
• اندازه گیری رژیم غذایی فرد
• اندازه گیری قد، وزن و ترکیب بدن افراد
• گزارش تجربه افراد از امنیت غذایی

دلایل اصلی نا امنی غذایی در جوامع چیست؟

درک اینکه چرا برخی از افراد با نا امنی غذایی مواجه می شوند و تأثیراتی که می تواند بر آنها و خانواده هایشان داشته باشد، اولین قدم برای کمک به کاهش آسیب هایی است که نا امنی غذایی می تواند ایجاد کند. این در مورد امنیت مواد غذایی در سنین کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و حتی سالمندی نیز صدق می کند. عوامل زیر، مهم ترین دلایل ایجاد نا امنی غذایی در جوامع مختلف هستند:

• جنگ:

جنگ به عنوان بزرگترین عامل ایجاد گرسنگی در جهان امروزی، شناخته شده است. بیش از ۶۰ درصد از کسانی که از عدمذ امنیت غذایی رنج می برند در مناطق درگیر جنگ زندگی می کنند. جنگ، مردم را مجبور می کند از خانه های خود فرار کنند. جنگ همچنین جوامع را از هم جدا می‌کند و می‌تواند باعث شود که کشاورزان از ترس اینکه اگر مجبور به فرار شوند هرگز از مزایای شغلشان بهره نخواهند برد، از هرگونه استراتژی کشاورزی بلندمدت دست بکشند.

• تغییرات آب و هوایی:

پس از سال‌ها رکود، تعداد گرسنگان در جهان بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ نزدیک به ۴۰ میلیون نفر افزایش یافت که بیشترین افزایش، مربوط به کشورهای آسیب ‌دیده از خشکسالی در جنوب صحرای آفریقا است. افزایش فراوانی و شدت بلایای طبیعی، برخی از مناطق را ویران کرده است، محصولات کشاورزی را از بین برده و کمیت و کیفیت مواد غذایی در دسترس جوامع را محدود کرده است.

• رشد جمعیت:

بر اساس گزارش سازمان ملل، جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ نزدیک به ۱۰ میلیارد نفر خواهد بود. با ادامه رشد جمعیت، لازم است که تولید غذا و دسترسی به مواد غذایی، مطابق با آن افزایش یابد.

تهدیدهای اصلی امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان چیست؟

ما تهدیدات اصلی امنیت غذایی را در بخش قبلی مورد بحث قرار داده‌ایم، اما این فهرست، هنوز کامل نیست. اخیراً همه ‌گیری کووید-۱۹ امنیت غذایی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تهدید کرده است. کاهش درآمد، افزایش بیکاری و افزایش قیمت مواد غذایی در بسیاری از مناطق، دسترسی افراد آسیب دیده به غذا را تا حد زیادی کاهش داده است. علاوه بر این، محدودیت‌های مرزی و قرنطینه‌های لازم برای جلوگیری از شیوع کووید-۱۹، باعث ایجاد اختلال در حمل و نقل و تولید مواد غذایی شده است.

پیامدهای اقتصادی کووید-۱۹ بر تولید غذا در همه سطوح تأثیر می گذارد. ما شاهد اختلال در نقدینگی مالی تولیدکنندگان مواد غذایی، تورم اقلام اساسی غذایی هستیم و مصرف کنندگان، درآمدهای کمتری داشته اند، پس از عهده این قیمت های گران بر نمی آیند.

وقتی نا امنی غذایی وجود دارد چه اتفاقی می افتد؟

علائم عدم امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان به صورت زیر مطرح می شوند:

• سوء تغذیه:

سوءتغذیه می تواند یک واقعیت ویرانگر برای کسانی باشد که امنیت غذایی ندارند. این، نه تنها با رنج همراه است، بلکه می تواند منجر به ناامنی غذایی در افراد آسیب دیده شود. ضعیف شدن ماهیچه ها و سوءتغذیه می تواند بهبود وضعیت، یا حتی حفظ معیشت را برای افرادی که در رنج هستند، تقریباً غیرممکن سازد.

• کوتاه‌ قد شدن:

زمانی که کودک، تغذیه مناسبی نداشته باشد، به‌ویژه در طول ۱۰۰۰ روز اول بارداری مادران تا تولد نوزادان، احتمالاً کودک دچار کوتاه ‌قدی می‌شود. این موضوع در کشورهایی که تحت تأثیر نا امنی غذایی قرار دارند بسیار رایج است.

• مسائل مربوط به سلامت روان:

یک مطالعه اخیر در مورد نا امنی غذایی در اتیوپی نشان داد که افرادی که با نا امنی غذایی مواجه هستند، بیشتر از افسردگی و اضطراب رنج می برند.

امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان و رفتارهای تأثیرگذار بر آن

عدم امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان می تواند یک استرس را برای این گروه سنی به وجود بیاورد. ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها و حتی سال‌ها، پیروی از یک برنامه غذایی سالم، طول بکشد. سلامت تغذیه ای می تواند سلامت مغز و ماهیچه ها را فرآهم سازد. برخی از رفتارهای نادرست می تواند تغذیه کودکان را با اختلال مواجه کند. این رفتارها به صورت زیر هستند:

• سریع غذا خوردن، بلعیدن ناگهانی غذا یا پر کردن دهان با غذا بدون درست جویدن
• مخفی کردن یا پنهان کردن غذا
• نخوردن غذا در زمان درست
• خوردن مقادیر زیاد غذا
• خوردن غذاهای ناسالم به دفعات زیاد و مکرر

جمع بندی

امنیت غذایی در کودکان و نوجوانان به معنای دسترسی آسان به مواد غذایی کافی و مغذی است تا نیازهای بدن را تأمین کند. نه تنها این دو گروه سنی، بلکه همه سنین، زن و مرد به امنیت غذایی باید اهمیت بدهند. دولت ها باید برنامه ریزی هایی را برای رفع موانع تأمین و تولید مواد غذایی تدوین نمایند.