مهم ترین علل پرخاشگری در کودکان چیست؟

پرخاشگری در کودکان می تواند نشانه بسیاری از مشکلات زمینه ای مختلف باشد. این یک مشکل جدی است که ممکن است در چندین شکل بروز کند، اما یک وجه مشترک دارند و آن هم شامل کمک گرفتن از مشاور و روانپزشک، مراجعه به پزشک و بررسی شرایط زندگی است. بهترین راهکار برای درمان پرخاشگری بچه ها این است که ابتدا باید بفهمیم که چه چیزی باعث ایجاد آن شده است.

می توانیم علل پرخاشگری در کودکان را به چند گروه تقسیم کنیم.

• اختلالات مربوط به خلقیات

آیا مشکلات خلق و خو در کودک شما وجود دارد؟ کودکانی که شخصیت دوگانه دارند، در مراحل اولیه، اغلب رفتار پرخاشگرانه نشان میدهند. آنها کنترل خود را از دست داده، و حالت تکانشی پیدا می کنند. از طرف دیگر، وقتی افسرده می‌شوند، اگرچه حالت پرخاشگری در آنها کمتر رایج است، می‌توانند تحریک‌پذیر شوند و گاهی اوقات، این تحریک‌پذیری و عصبانیت باعث سرزنش هایی خواهد شد.

• روان پریشی

بیماری های روان پریشی نیز ممکن است با علائم پرخاشگری در کودکان ظاهر شوند. برای مثال، کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب به محرک‌های درونی پاسخ می‌دهند که در اکثر موارد می‌توانند آزاردهنده باشند. گاهی اوقات بچه‌های مبتلا به اسکیزوفرنی، بد‌اعتماد یا مشکوک هستند – یا یک پارانوئید هستند – و به‌ دلیل ترسی که دارند، به خودشان آسیب می زنند..

• نا امیدی

یکی دیگر از دلایل پرخاشگری در کودکان، مشکلات در برقراری ارتباط است. کودکانی که مشکلات شناختی یا ارتباطی (از جمله اوتیسم) دارند نیز ممکن است علائم پرخاشگری را بروز دهند. هنگامی که کودکان مبتلا به این شرایط، پرخاشگر می شوند، اغلب این کارها را انجام می دهند؛ زیرا در مواجهه با اضطراب یا ناامیدی خود، مشکل دارند و نمی توانند احساسات خود را مانند دیگران به زبان بیاورند. پرخاشگری ممکن است نوعی تکانشگری نیز باشد.

• تکانشگری

یکی از مهم ترین دلایل پرخاشگری در کودکان، اختلالات رفتاری مخرب است. در کودکان مبتلا به ADHD، که رایج ترین آنها، تکانشگری و تصمیم گیری ضعیف است، این حالت می تواند منجر به رفتاری شود که به عنوان رفتار پرخاشگرانه تعبیر می شود. این کودکان معمولاً عواقب اعمال خود را در نظر نمی گیرند، آنها درباره کارهای خود فکر نمی کنند و نمی دانند که عاقبت چه خواهد شد.

• تروما

در نهایت، مواقعی وجود دارد که پرخاشگری در کودکان یا نوجوانان توسط عوامل استرس زا تحریک می شود و نشان دهنده یک بیماری عاطفی زمینه ای نیست. اما درک این نکته مهم است که این دلایل پرخاشگری در کودکان نسبتاً نادر است و زمانی که پرخاشگری به طور مکرر رخ میدهد، می تواند نشان دهنده یک مشکل عاطفی در حال بروز باشد.

۱۰ نکته برای جلوگیری از رفتار پرخاشگرانه در کودکان

خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که رفتار فرزندتان، بسیار صمیمانه و محبت آمیز است. اما، مواقع دیگری نیز وجود دارد که احتمالاً با رفتارشان، شما را به اصطلاح، دیوانه می کنند. به عنوان یک فرد خردسال یا در سنین پیش دبستانی، کودک شما ممکن است کنترل لازم را برای ابراز خشم به صورت مسالمت آمیز نداشته باشد و ممکن است به طور طبیعی، آن را سرکوب کند، شاید هم با نا امیدی، ضربه ای با پای خود به شما بزند یا حتی شما را گاز بگیرد!!

در حالی که طغیان های گاه به گاه و پرخاشگری در کودکان، طبیعی است – به ویژه در هنگام عصبانیت شان – کارهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید که به شکل دادن رفتار کودک شما بسیار کمک می کند. این راهکارها را در قسمت زیر با هم بررسی می کنیم:

• قوانین خانه را به آنها آموزش دهید

بچه ها تا زمانی که به آنها آموزش داده نشود، از قوانین خانه اطلاعی ندارند، بنابراین این یکی از مسئولیت های مهم والدین، توضیح قوانین و مقررات در خانه به کودکان است. کودکان خردسال معمولاً به لمس کردن و کاوش کردن علاقه مند هستند، بنابراین اگر چیزهای با ارزشی وجود دارد که نمی خواهید آنها را بردارند، آنها را پنهان کنید. یک بخش جداگانه از خانه را تعیین کنید که کودک شما بتواند با کتاب و اسباب بازی هایش بازی کند. هر زمان که کودکان، قانون مهمی را زیر پا بگذارند، باید فوراً مورد سرزنش قرار گیرند تا متوجه شوند دقیقاً چه اشتباهی انجام داده اند. سرزنش ها باید درست و اصولی باشد و هرگز شخصیت کودک را هدف قرار ندهد.

• تهدیدها را ارزیابی کنید

یکی از راهکارهای کاهش پرخاشگری در کودکان، تقویت رفتارهای مثبت و آموزش رفتارهای جایگزین به کودکان است. به جای گفتن “بس کن”، می توانید با او صحبت کنید و رفتارهای خوب را به آنها گوشزد نمایید. به آنها بگویید دفعه بعد که عصبانی می شوند، باید از این کلمات استفاده کنند.

• گزینه های خوبی را برای حواس پرتی پیدا کنید

در حالی که روش‌های متعددی را به فرزندتان آموزش می‌دهید، هیچ اشکالی ندارد که گاهی حواس او را پرت کنید یا روش دیگری را برای کاهش پرخاشگری در کودکان امتحان کنید. هرگز از دادن شیرینی و تنقلات خوشمزه به عنوان رشوه برای رفع پرخاشگری آنها استفاده نکنید، که اثرات بدی در طولانی مدت خواهد داشت.

• خودتان را کنترل کنید

خب، این واضح است که کودکان هنوز نمی توانند عصبانیت و خشم خود را کنترل کنند. به یاد داشته باشید، کودکان خردسال، کنترل کمی روی رفتارشان دارند. آنها نیاز دارند که این مطالب را آموزش دهید؛ مثلاً هنگام عصبانیت، لگد نزنند، ضربه نزنند یا گاز نگیرند، بلکه احساسات خود را از طریق کلمات بیان کنند. کنترل رفتار، یکی از مهم ترین اقداماتی است که والدین می توانند در کاهش پرخاشگری در کودکان انجام دهند.

• بگویید “ما به همدیگر صدمه نمی زنیم”

وقتی فرزندتان درگیر اختلاف با همبازی هایش می شود، به دقت بر آن نظارت کنید. اگر اختلاف، جزئی است، فاصله خود را حفظ کنید و اجازه دهید بچه ها خودشان آن را حل کنند. با این حال، زمانی که کودکان وارد یک بحث و دعوای فیزیکی می شوند، حتی پس از اینکه به آنها گفته شد “بس کنید”، دعوا ادامه می یابد، یا زمانی که یکی از کودکان، عصبانیت غیرقابل کنترل دارد و به دیگری حمله می کند، یا دیگری را گاز می گیرد، این شما هستید که باید مداخله کنید.

بچه ها را از هم جدا کنید تا زمانی که آرام شوند. اگر دعوا به شدت خشونت آمیز باشد، ممکن است مجبور شوید بازی کردن را پایان دهید. برایشان توضیح دهید که مهم نیست چه کسی دعوا را شروع کرده است. می دانیم که هیچ بهانه ای برای آزار دادن یکدیگر وجود ندارد.

به جای دعوا کردن، به کودک خود بیاموزید که با لحن محکم، «نه» بگوید، یا به جای دعوا، بر رفتارهای خود کنترل داشته باشد. شما به فرزندتان می آموزید که اختلافات خود را با استفاده از کلمات حل کند – موثرتر و متمدنانه – نه با خشونت فیزیکی.

• کودک را تحسین کنید

فرزندتان را به خاطر رفتار مناسب تحسین کنید. هر زمان که می خواهد از ضربه زدن، لگد زدن یا گاز گرفتن استفاده کند، برایش توضیح دهید که به قدر کافی «بزرگ شده» است و باید بر خود مسلط باشد. همیشه وقتی متوجه مهربانی و محبت فرزندتان می شوید، رفتار او را تحسین کنید. این برای کنترل پرخاشگری در کودکان بسیار کاربردی خواهد بود.

• خلق و خوی خود را کنترل کنید

همیشه مراقب رفتار خودتان در کنار فرزندتان باشید. یکی از بهترین راه ها برای آموزش رفتار مناسب به او و کاهش نشانه های پرخاشگری در کودکان، این است که خلق و خوی خود را کنترل کنید. اگر خشم خود را به روش های آرام و مسالمت آمیز ابراز کنید، احتمالاً فرزندتان از شما الگو خواهد گرفت.

• قوی باشید

اگر باید فرزندتان را تنبیه کنید، در این مورد احساس گناه نداشته باشید و بابت آن عذرخواهی نکنید. اگر فرزندتان این احساسات شما را بفهمد، خودش را متقاعد خواهد کرد که در تمام مدت حق با او بوده و شما «بد» هستید. گرچه تنبیه فرزندتان هرگز خوشایند نیست، اما بخشی ضروری از مسئولیت های والدین است و دلیلی برای احساس گناه در این مورد وجود ندارد. فرزند شما باید بفهمد که چه موقع اشتباه کرده است، مهم است که مسئولیت اعمالش را بپذیرد و منتظر عواقب آن باشد.

جمع بندی

پرخاشگری در کودکان دلایل متعددی دارد؛ برخی از بیماری های روانی، ناراحتی ها در زندگی روزمره، عدم تغذیه مناسب و یا ضعف شخصیتی، همه به نوعی باعث رفتارهای عصبی در کودکان می شوند. شما به عنوان والدین باید آموزش های لازم را به فرزندانتان بدهید. کنترل کردن خود، قوی بودن، نظم و انضباط، رعایت قوانین، بازی کردن با همسالان و بیان احساسات به روش های درست، کارهایی است که می تواند پرخاشگری را کاهش دهد. اگر وضعیت شدیدی در پرخاشگری و عصبانیت کودک خود مشاهده کردید، حتماً از مشاور یا روانشناس کمک بگیرید.