واحد آموزش خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان یک مسئله بسیار مهم است. بسیاری از نوجوانان نسل جدید مشتاق هستند شخصاً در مسیر خودیابی و هویت شناسی به شیوه‌های سالم و متناسب با سن و سال خود اقدام کنند، یا به عبارت دیگر خودشان را کشف کنند. برای تعدادی از گروه نوجوانان، هویت یابی و خودشناسی همراه با حرکت در مسیرهای پرخطر و رفتارهای آسیب زننده است! والدین باید با نوجوانان خود صحبت کنند و آنها را با الگوهای صحیح رفتاری، نگرش‌های مثبت و سالم آشنا سازند. خودآگاهی نیز یک مهارت بسیار مهم است که به نوجوانان کمک می‌کند توانایی‌ها و استعدادهای خود را بهتر بشناسند و به عبارتی با چالش‌های روزانه روبرو شوند. در این مطلب درباره هویت یابی و خودشناسی در نوجوانان با جزئیات بیشتری صحبت می‌کنیم.
“هویت”، به احساس فرد و چگونگی تعریف او از منظر ارزش ها، باورها و نقش ها در جامعه اشاره دارد. هویت یابی در نوجوانی، اساس عزت نفس او را در مراحل بعدی زندگی تشکیل می دهد. هویت یک نوجوان نتیجه عوامل مختلف درونی و بیرونی است. اگرچه یک نوجوان، کنترلی بر کشف هویت خود دارد، اما “هویت” توسط نیروهای محیطی خارج از کنترل نوجوانان ممکن است شکل بگیرد که شامل گروه همسالان، خانواده، مدرسه، هویت قومی و سایر محیط های اجتماعی می شود.
هویت یک نوجوان زمانی شکل می‌گیرد که نقش‌ها و نگرش‌های متفاوتی را در محیط‌های مختلف، مانند خانه، مدرسه، و فضای اجتماعی، امتحان کنند. این نقش ها به نوجوانان این فرصت را می‌دهد تا ارزش‌ها، اعتقادات، اخلاق شخصی، معنویت، جنسیت و شخصیت خود را کشف کنند.
چرا خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان مهم است؟
شکل گیری هویت در نوجوانان مربوط به ایجاد حس قوی از خود، شخصیت، ارتباط با دیگران و فردیت است. بنابراین، هویت مثبت در نوجوانان، بسیار حیاتی است، زیرا درک آنها را از تعلق یافتن، نه تنها برای سال‌های نوجوانی، بلکه در دوران بزرگسالی‌شان شکل می دهد. علاوه بر این، یک هویت مثبت از خود معمولاً با عزت نفس بالاتر در نوجوان ارتباط دارد. والدین از طریق تشویق نوجوان خود به خاطر تلاش کردن، انتخاب های خوب و پشتکار داشتن می توانند به فرزندشان کمک کنند تا احساس قوی از خود داشته باشد.
اگر نوجوانان، باورها و ارزش های شخصی خود را مشخص نکنند، دچار بحران هویت می شوند. روانشناسان معتقد هستند هویت یابی، یک فرآیند کلیدی برای نوجوانان است و عدم تثبیت هویت، منجر به سردرگمی نقش و احساس ضعیف از خود در آینده می شود.
چرا خودآگاهی برای نوجوانان مهم است؟
بدون شک نوجوانان به طور منظم سوالاتی درباره خود می پرسند. این گروه سنی در تلاش برای کشف این موضوع هستند که آنها واقعاً چه کسی هستند؛ در حالی که به تقویت توانایی‌های ذهنی و فیزیکی خود می اندیشند و بسیار تلاش می کنند. این که آنها در زندگی خود چه می خواهند، چه احساسی دارند، چه چیزهایی می تواند آنها را منحصر به فرد جلوه دهد، و اینکه آیا دیگران آنها را دوست دارند یا خیر، سؤالاتی کاملاً واضح هستند که نوجوانان، به ویژه آنهایی که در دبیرستان تحصیل می کنند، از خود می پرسند یا در موردشان عمیقاً فکر می کنند.
هنگامی بتوانند پاسخ سوالات خود را پیدا کنند، از خودآگاهی لذت می برند، و این می تواند یک عامل کلیدی برای تشویق به تلاش های آینده آنها باشد. زندگی در چنین دنیای پرمشغله‌ای می‌تواند نوجوانان را از تحلیل اطلاعات و کسب مهارت‌های لازم برای موفقیت، باز دارد. خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان به این معناست که یک نوجوان، بهتر متوجه می شود که ویژگی‌ها، توانایی ها یا استعدادها چگونه برایش مفید خواهد بود، ارزش‌هایش چگونه شخصیت او را تعریف می‌کنند و باورها چطور می‌توانند بر اهداف تأثیر بگذارند.
وقتی نوجوانان، مستقل‌تر می‌شوند، خودآگاهی اهمیت زیادی پیدا می کند؛ این به آنها کمک می کند تا برای آینده شان برنامه‌ریزی کنند، احساساتشان را درک کنند و تصمیم‌های بهتری بگیرد. والدین در خانه می توانند با انجام چند کار ساده، در رشد خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان مؤثر باشند. این موارد را در قسمت بعدی می توانید ملاحظه کنید.
نقش والدین در خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان
چگونه والدین می توانند به نوجوان خود کمک کنند تا هویت مثبت داشته باشند؟
نقش والدین در خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان بسیار مهم است. نوجوانانی که روابط نزدیک با والدین خود دارند، احتمال بسیار کمتری وجود دارد که به سمت رفتارهای پرخطر گرایش پیدا کنند. سازگاری با نوجوانان برای هویت یابی و خودشناسی آنها، فرآیندی بسیار زمان بر و گاهی استرس زا است. والدین باید به نوجوان خود نشان دهند که آنها را پذیرفته اند و به احساسات و نظریات آنها احترام می گذارند.
یکی از راه هایی که والدین می توانند در خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان نقش داشته باشند این است که در طول هفته، زمان هایی را برای وقت گذرانی با فرزند نوجوان خود اختصاص دهند. این کمک می کند که احساسات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند، بازی های سالم انجام دهند، در مورد مسائل صحبت کنند و از چالش ها و مشکلات یا اهداف پیش رو مطلع شوند.
سایر کارهایی که والدین در این مسیر می توانند انجام دهند به ترتیب زیر است:
- عادات و مهارت های سبک زندگی سالم را برای مدیریت استرس نوجوان، به آنها یاد بدهید
- روش های سالم را برای مقابله با ناامیدی های زندگی به نوجوان آموزش دهید
- از مقایسه نوجوان خود و دیگران خودداری کنید
- به نوجوان خود، جملات مثبت بگویید و او را تشویق کنید
- عادات خواب و تغذیه سالم را برای نوجوان ایجاد کنید
- همراستا با ابراز عشق به فرزند نوجوان تان، حد و مرزها را با او حفظ کنید
- با نوجوان خود به طبیعت گردی بروید
- به ویژگی های مثبت و توانایی های آنها اشاره کنید
- اجازه دهید نوجوان شما اشتباه کند و راه حلی برای جبران آن بیابد
- همیشه و در همه حال به نوجوان خود، انرژی مثبت منتقل کنید
- مهارت های مقابله با چالش ها و بحران ها را به آنها آموزش دهید
- روش های مقابله با استرس یا اضطراب را به نوجوانان بیاموزید
- با انجام کارهایی می توانید اعتماد به نفس و عزت نفس آنها را بالاتر ببرید
جمع بندی
فرآیند خودشناسی و هویت یابی در نوجوانان، بسیار حیاتی است. شکل‌گیری هویت نوجوان شامل یادگیری این است که چگونه می‌خواهند خود و شخصیت شان را به روش منحصر به فرد بیان کنند. در این مسیر گاهی نوجوان به گونه ای رفتار می کند که والدین را مأیوس می سازد! اما به یاد داشته باشید که این یک امر اجتناب ناپذیر است و والدین باید با صبر و محبت، نوجوانان را در گذر از این دوران پر چالش کمک کنند. حمایت های فیزیکی، مالی و عاطفی می تواند راهگشای مسیر نوجوانان باشد.
با این حال اگر مشاهده کردید که نوجوان شما رفتارهای پرخطر نشان می دهد، وقت آن رسیده که با یک مشاور یا روانشناس باتجربه مشورت کنید. راهکارهای کاربردی زیادی برای دوران نوجوانی وجود دارد که به خودشناسی و هویت یابی آنها بسیار کمک می کند.
