آسیب های روحی دوران نوجوانی در واقع اختلالات رفتاری هستند که بر روی عملکرد شخصیتی آنها تاثیر می گذارد. در این شرایط ممکن است نوجوانان تمایل به گوشه گیری داشته باشند، احساس ناراحتی کنند، یا نتوانند با دیگران ارتباط برقرار سازند. به این ترتیب کمک گرفتن از مشاوران حرفه ای ضرورت پیدا می کند.
تجربه های آسیب زا، رویدادهایی در زندگی هر فرد هستند که امنیت آنها را تهدید می کند و به طور بالقوه زندگی فرد یا دیگران را در معرض خطر قرار می دهند. در این شرایط ممکن است فرد سطوح بالاتری از پریشانی عاطفی روانی و جسمی را تجربه کند؛ این حالت به طور موقت، توانایی او را برای عملکرد عادی در زندگی روزمره مختل می سازد. آسیب های روحی دوران نوجوانی یکی از این تجربه های ناخوشایند محسوب می شود.
نوجوانانی که یک رویداد ناراحت کننده یا ترسناک را تجربه می کنند، اغلب نگران این احساسات قوی هستند. اگرچه در اکثر موارد این واقعیت وجود دارد که واکنش ها به عنوان بخشی از روند طبیعی بهبودی فرد، فروکش کنند، اما این موضوع مهم است که والدین یا مشاوران، راهکارهایی را ارائه دهند که نوجوانان را از آسیب و پریشانی بیشتر رها سازد؛ اقداماتی که باعث می شوند نوجوانان احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند و حس کنند که کسی از آنها حمایت کرده و احساسات آنها را درک می کند.
همچنین نوجوانان از طریق آسیب های روحی می توانند سایر دوستانشان را تحت تاثیر قرار دهند. این اتفاقات برای این گروه سنی بسیار اتفاق می افتد. حتی مشاهده شده که در بسیاری کودکان و افراد در سنین بزرگسالی نیز این وضعیت رخ داده است.
نکته جالب اینجاست که بسیاری از نوجوانان برای رهایی از این شرایط ناراحت کننده، به گروه همسالان خود نگاه می کنند. در واقع نوجوانان در میان همسالان خود، رفتارهای مشابه تری دارند. این در حالی است که هیچ تضمینی وجود ندارد که در میان گروه همسالان، رفتارهای مثبت و امیدوارکننده وجود داشته باشد.
با توجه به این مقدمه ها ضرورت دارد که والدین و مشاوران برای جلوگیری از آسیب های روحی دوران نوجوانی اقدامات لازم را انجام دهند. اگر فرزند نوجوان دارید و با اولین نشانه های این آسیب ها مواجه شدید، در اولین فرصت با مشاور یا کارشناس یا روانشناس نوجوان صحبت کنید.
آسیب های روحی دوران نوجوانی چه علائمی دارد؟
در این قسمت به مهمترین علائم و نشانه هایی اشاره میکنیم که هنگام بروز آسیب های روحی دوران نوجوانی ممکن است مشاهده کنید؛ به این موارد دقت داشته باشید و اگر آن را در دانش آموزان خود یا فرزندان خود دیدید حتماً اقدام درست و به موقع را انجام دهید.
لازم به ذکر است که هر فرد در دوران نوجوانی ممکن است علائم خفیف یا شدیدتری را نشان دهد و برخی نوجوانان نیز ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند؛ با این حال نکات زیر را در نظر بگیرید:
- داشتن احساس مانند غم و اندوه عصبانیت اضطراب یا احساس گناه
- واکنش های بیش از حد نسبت به رفتارهای یا اتفاقات؛ به خصوص آنهایی که به طرز فکر آسیب های شدید وارد می کند
- داشتن الگوهای خواب آشفته
- کناره گیری از خانواده و دوستان
- تمایل داشتن به گذراندن زمان بیشتر در تنهایی
- گرایش بیشتر به کنار گذاشتن مسئولیت ها یا نشان دادن رفتارهای سرکش در کلاس درس
- افزایش نیاز به استقلال
- از دست دادن علاقه به مدرسه، دوستان، سرگرمی ها و به طور کلی نگرش منفی نسبت به زندگی، بدبین بودن و بی اعتماد بودن به دیگران
- احساس افسردگی و ناامیدی
- داشتن مشکلات حافظه کوتاه مدت، تمرکز و حل مسئله
ضعف در برقراری ارتباطات، مشکل مهم در دوران نوجوانی
یکی از مهمترین مشکلات دوره نوجوانی، ضعف داشتن در برقراری ارتباط با دوستان، اعضای خانواده و آشنایان است. آسیب های روحی دوران نوجوانی می تواند شدت این ناتوانی را افزایش دهد.
البته یک نوجوان ممکن است عمیقاً از این رویداد ناراحت باشد، اما چندان تمایل ندارد که احساسات خود را با والدین در میان بگذارد. دلایل زیادی برای این شرایط وجود دارد که در قسمت زیر آنها را بررسی می کنیم:
- نوجوانان به زمان بیشتری برای پذیرفتن شرایط نیاز دارند
- اغلب تمایل ندارند که شرایط به وجود آمده را تایید کنند، یا در مورد آن صحبت کنند
- نمی خواهند والدین خود را ناراحت کنند
- ترجیح میدهند در نظر والدین و سایر اعضای خانواده، فردی قوی به نظر برسند
- تصور می کنند والدین آنها را درک نمی کنند
- از عکس العمل و واکنش والدین نسبت به رفتار یا صحبت های خود احساس ترس دارند
- ترجیح می دهند درباره موضوعات با همسالان خود صحبت کنند
- در مورد نحوه تفکر دیگران و احساسات آنها احساس سردرگمی دارند
- از بیان احساسات و طرز نگاه دیگران ترس شدید دارند
- ترجیح میدهند حواس خود را نسبت به اتفاق یا موضوع، گمراه سازند و به آن فکر نکنند
اگر این چنین شرایطی را مشاهده می کنید باید به نوجوانان فرصت دهید تا موضوع را حل کنند. از مشاوران کمک بگیرید تا نتایج بهتری را به دست بیاورید.
مشکلات خانوادگی، آسیب های روحی دوران نوجوانی را تشدید می کند
مشکلات خانوادگی یکی از مهمترین عواملی است که آسیب های روحی در دوران نوجوانی را تشدید می کند. این مشکلات از منابع مختلفی ناشی می شوند.
در برخی شرایط، خانواده ها هرگز به دنبال این نیستند که درباره وضعیت روحی نوجوان خود صحبت کنند، یا پیگیر شرایط او باشند. برخی خانواده ها نوجوانان خود را از گروه همسالان دور نگه می دارند، یا دوستان آنها را تایید نمی کنند یا به شدت آنها را انتقاد می کنند.
عصبانیت شدید والدین، نشان دادن واکنش های احساسی در موارد مختلف می تواند آسیب های زیادی به نوجوانان وارد کند. همین که خانواده بر سر دیدگاه های مختلف بحث میکنند و از نوجوانان حمایت عاطفی به عمل نمیآورند، می تواند این آسیب ها را تشدید نماید.
برخی پیشنهادها وجود دارد که در این شرایط میتوان انجام داد تا از آسیب های روحی دوران نوجوانی ناشی از مشکلات خانوادگی جلوگیری نمود.
راهکارهایی که از آسیب های روحی دوران نوجوانی جلوگیری می کنند
- جوانان را تشویق کنید و به آنها اطمینان دهید که بدون قضاوت یا نصیحت کردن با او صحبت می کنید. آنها باید مطمئن شوند که تا زمانی که از شما نخواستهاند، بازخورد به آنها ارائه نمی دهید.
- هنگام صحبت کردن با نوجوانان به آنها نشان دهید که واقعاً به صحبت های آنها اهمیت میدهید، علاقه مند هستید و از بودن با آنها لذت می برید.
- در مورد نقش ها و مسئولیت ها با نوجوانان مذاکره کنید و البته انعطاف پذیر باشید
- رفتارهای سختگیرانه و برخوردهای محکم را کنار بگذارید
- احساس حمایت، اعتماد، دوستی و عشق را در نوجوان به وجود بیاورید
فراموش نکنید نوجوان شما همان فردی است که قبلاً از این آسیب ها در امان بوده اما اکنون متفاوت عمل می کند. درباره رفتارها و احساسات از او بپرسید، اما واکنشهای شدید نشان ندهید. اگر نیاز به راهنمایی دارید حتماً با مشاورین و کارشناس صحبت کنید.
گروه آموزشی سیمناد با به کارگیری بهترین مشاوران و کارشناسان آموزشی، آماده است تا راهنماییهای لازم را درباره آسیب های روحی دوران نوجوانی، پیشرفت درسی، روش های تمرکز و غیره ما به شما ارائه دهند.