واحد آموزش نقش معلمان در رشد اجتماعی کودکان و نوجوانان، بسیار پر رنگ، مهم و اجتناب ناپذیر است. سال‌های اولیه شکل‌گیری آموزش در دوران کودکی می‌تواند زمینه‌ای برای رشد اجتماعی سالم و پرورش عواطف کودکان باشد. این پیشرفت‌ها نه تنها توانایی آنها را برای ارتباطات موثر شکل می‌دهد، بلکه می‌تواند کودکان را برای مشارکت‌های بعدی در مدرسه و کلاس درس آماده سازد. این موارد، تنها گوشه‌ای از مزایای رشد اجتماعی و عاطفی کودکان هستند. با اینکه می‌دانیم خانواده، اولین بستر برای کمک به شکوفایی مهارت‌های کودکانه است، با این حال نمی‌توانیم از نقش معلمان در رشد اجتماعی و عاطفی کودکان غافل شویم. در این مطلب، پیرامون همین موضوع صحبت می‌کنیم و چند راهکار کاربردی مهم را از نظر می‌گذرانیم.
معلمان و مربیان دوران کودکی، پایه و اساس رشد اجتماعی و عاطفی کودکان هستند. نحوه تدریس آنها در دوره پیش دبستانی و کلاس اول، نقش مهمی در شکل دادن توانایی‌ها و مهارت‌های کودک ایفا می‌کند. اگر فرزندان خود را از همان دوران اولیه آموزش در مدارس خوب ثبت نام کنید که مطابق با روش‌های نوین آموزشی عمل می‌کنند، به طور قطع، گام موثری در استعدادیابی، رشد اجتماعی و عاطفی، تقویت مهارت‌های فردی کودک خود برداشته‌اید.
معلمان در دوران کودکی، و در سال های تحصیل نوجوانان در مدرسه، نقش مهمی در رشد همه جانبه فراگیران دارند. مزایایی که آموزگاران برای آموزش‌های آکادمیک ارائه می‌دهند، فراتر از محدودیت‌ها است. معلمان می‌توانند در پرورش مهارت‌ها و رشد اجتماعی کودکان و نوجوانان، نقش به سزایی داشته باشند.
در قسمت زیر، شما را با مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های معلمان برای ارائه آموزش‌های بهتر و کمک به رشد اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان آشنا می‌سازیم.
۱-کمک به یادگیری بنیادی
معلمان دوران کودکی می توانند با معرفی مفاهیم و مهارت های اساسی در زمینه هایی مانند دانش و اطلاعات پایه، ریاضیات و علوم، رشد شناختی و …، پایه قوی تری را برای موفقیت تحصیلی دانش آموزان در آینده فراهم کنند. همه آموزگاران، محیط های یادگیری پویا و پرانرژی را ایجاد می کنند تا حس کنجکاوی و عشق به یادگیری را تقویت سازند. این شرایط، برای ایجاد حس امنیت و آزادی تصمیم گیری در کودکان و نوجوانان، ضروری است و به رشد مهارت های اجتماعی و عاطفی آنها بسیار کمک می کند.
۲-تقویت رشد اجتماعی و عاطفی
مربیان و معلمان، جهت پرورش هوش اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان، برنامه های آموزشی و تدریس خود را با ایجاد یک محیط حمایت کننده در کلاس درس، ارائه می دهند؛ جایی که کودکان یاد می گیرند احساسات خود را ابراز کنند، تعارضات و مشکلات را حل کنند و مهارت های همدلی و همکاری را از طریق تعامل با همسالان خود توسعه دهند.
۳-توسعه مهارت های زبانی و ارتباطی
توسعه مهارت های زبانی و ارتباطی در کودکان و نوجوانان یکی از مهم ترین اصول تربیتی است که به رشد اجتماعی و عاطفی آنها کمک می کند. جالب است بدانید معلمان در هر مقطع تحصیلی، نقش کلیدی در این مسیر ایفا می کنند. مربیان از طریق داستان‌گویی، مکالمه و فعالیت‌های زبان آموزی کودکان، توسعه زبان و مهارت‌های ارتباطی را تسهیل می‌کنند و زمینه را برای برقراری ارتباط مؤثر کلامی و غیرکلامی فراهم می آورند.
۴-تقویت و توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف و درشت
مربیان دوران کودکی، فعالیت‌های مناسبی را طراحی می‌کنند که به بهبود مهارت های حرکتی ظریف (مانند هماهنگی دست و چشم و گرفتن مداد) و مهارت های حرکتی درشت (مانند دویدن، پریدن، و حفظ تعادل بدن) کمک زیادی نموده و قدرت فیزیکی کودکان را تقویت می‌کند.
۵- پرورش خلاقیت و قوه تخیل
معلمان در کلاس درس، کودکان و نوجوانان را به بیان خلاقانه جملات و داستان ها و طراحی بازی های تخیلی تشویق می کنند؛ این روند آموزشی، استعدادهای هنری، توانایی های تفکر انتقادی و مهارت های حل مسئله در کودکان و نوجوانان را پرورش می دهد. از این طریق، معلمان می توانند فرصت هایی را برای اکتشاف و آزمایش فراهم کنند و کنجکاوی و نوآوری را بر انگیزند. این شرایط، گام بزرگی در رشد اجتماعی و عاطفی کودک و نوجوان است.
۶- افزایش آگاهی فرهنگی و همه جانبه
مربیان و معلمان از طریق گنجاندن دیدگاه‌های متنوع، منابع چند فرهنگی و مضامین کلی در برنامه های درسی خود، شایستگی و آگاهی فرهنگی کودکان و نوجوانان را ارتقا می‌دهند و به آنها کمک می‌کنند احترام به تنوع فرهنگی، سنت‌های مختلف، آداب و رسوم، نژاد و قومیت ها را یاد بگیرند. همچنین آموزش ها باعث می شود دانش آموزان در هر مقطع، ارتباط بهتری با سایر افراد اجتماع برقرار سازند.
۷- تقویت تفکر انتقادی و مهارت‌های تحقیق
یکی از مهم ترین نقش های کلیدی معلمان در رشد اجتماعی کودکان و نوجوانان، تشویق آنها به کنجکاوی و یادگیری مبتنی بر تحقیق است. به این ترتیب، معلمان سعی می کنند کودکان را برای پرسیدن سؤالات، بررسی پدیده‌ها و ایجاد ارتباط بین مفاهیم به چالش بکشند. از این جهت، مهارت های تفکر انتقادی از طریق تشویق کودکان و نوجوانان به تجزیه و تحلیل، ارزیابی و تأمل در یافته ها و داده ها، ارتقا پیدا می کند.
۸- پرورش مهارت های فردی و خودکنترلی
مربیان از طریق برنامه های روتین منظم و ساختاریافته می توانند در پرورش برخی مهارت های فردی مهم از جمله خود کنترلی و مدیریت احساسات و عواطف، به کودکان و نوجوانان کمک کنند. این دسته از دانش آموزان، مسئولیت پذیر هستند، تمرکز و توجه بهتری دارند و در کنترل احساسات خود، بهتر عمل می کنند.
اهمیت مهارت های اجتماعی در دوران کودکی
آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان در طول سال های اولیه، پایه و اساس تقویت توانایی های ذهنی و تاب آوری عاطفی آنها را تشکیل می دهد. تسلط بر مهارت های اجتماعی، کودکان را با ابزارهای مهمی برای کنترل تعاملات بین فردی، دوستی های معنادار و انعطاف پذیری عاطفی آنها مجهز می کند. کودکان و نوجوانان با مهارت اجتماعی، نگرش مثبت تری نسبت به یادگیری از خود نشان می دهند، در فعالیت های کلاس درس به طور فعالانه شرکت می کنند و روحیه کاوشگری بهتری دارند.
در مقابل، کودکانی که فاقد مهارت‌های اجتماعی هستند، اغلب در ایجاد دوستی، با موانع و مشکلاتی روبرو می‌شوند، برای شرکت در فعالیت های کلاسی، بسیار تلاش می‌کنند و ممکن است با کاهش عزت نفس روبرو باشند. این کمبود در جامعه پذیری می تواند به شکل مشکلات رفتاری و عملکرد ضعیف تحصیلی ظاهر شود و چالش ها را هم در مدرسه و هم در خانه تشدید کند.
ضرورت حمایت از رشد اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان
آموزش در دوران کودکی، زمینه مناسبی برای پرورش رشد اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان است. این برنامه ها شامل تسهیل روابط سالم، ارتباطات عاطفی و حضور در یک محیط یادگیری کنجکاو- محور است. در حالی که برخی از این پیشرفت ها و موفقیت ها در محیط های خانوادگی و کلاس های فوق برنامه اتفاق می افتد، اما معلمان در کلاس درس، نقش متمایزی در این مسیر ایفا می کنند.
معلمان به عنوان معماران توسعه مهارت های اجتماعی کودکان و نوجوانان
مربیان و معلمان دوران کودکی، فرصت های بی شماری را برای شکوفایی مهارت های اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان به وجود می آورند. مربیان از طریق تعاملات، فعالیت‌های هدفمند و روش تدریس اختصاصی در مورد هوش هیجانی، زمینه مناسب را برای توسعه مهارت های ضروری کودکان فراهم می‌کنند.
فراتر از کلاس درس، معلمان به عنوان ناظران هوشمند عمل می کنند و موانع مهمی را که مانع رشد اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان می شوند را شناسایی می کنند. مربیان مدارس با والدین ارتباط برقرار می سازند تا بتوانند یک بستر حمایتی مثبت را برای دانش آموزان خود ایجاد کنند.
مربیان دوران کودکی، مجموعه ای از استراتژی ها را برای تقویت رشد اجتماعی و عاطفی در کودکان و نوجوانان به کار می گیرند. این موارد شامل ابراز عشق و محبت، احترام به تفاوت‌های فردی، الگوبرداری از رفتارهای پسندیده، تشویق و تمجید، آموزش سواد عاطفی، اختصاص زمان کافی برای بازی کردن، و همچنین استفاده از داستان سرایی برای کنترل و درک احساسات پیچیده و پویایی اجتماعی کودکان و نوجوانان است.
نقش معلمان به عنوان یک کاتالیزور برای رشد اجتماعی و عاطفی کودکان و نوجوانان شناخته شده است و زمینه را برای پرورش و تربیت نسل آینده که دارای توانایی های انعطاف پذیری، همدلی و اشتیاق برای یادگیری مادام العمر هستند، فراهم می سازند. مربیان از طریق رویکردهای آموزشی نوآورانه خود، محیط های جذاب را پرورش ایجاد می کنند که در آن، کودکان و نوجوانان می توانند از نظر اجتماعی، عاطفی و تحصیلی رشد کنند.
جمع بندی
رشد اجتماعی در کودکان و نوجوانان، با یک سری نقاط عطف مشخص می شود که البته با سرعت های متفاوت برای هر شخص ظهور می یابد. مربیان و معلمان، نقشی اساسی در شناخت و پرورش این نقاط عطف ایفا می‌کنند و از طریق تعامل فعال با والدین، و دسترسی به منابع مناسب می توانند مشکلات و چالش ها را حل و فصل نمایند.
گروه آموزشی علوی تبریز (سیمناد)، یکی از بهترین مجموعه ها برای آموزش و پرورش دانش آموزان در تمام مقاطع تحصیلی است و تمامی برنامه های خود را با توجه به اصول استاندارد و امکانات مدرن آموزشی تنظیم می کند. خدمات آموزشی در کلاس درس، آموزش های فوق برنامه، زبان های خارجی، مشاوره تحصیلی، گوشه ای از خدمات سیمناد هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید وبسایت این مجموعه را ملاحظه فرمایید.
