واحد آموزش داشتن خواب کافی و منظم، می تواند سلامت جسمی و روانی فرد را تضمین کند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می شود. کمتر از ۷ ساعت خواب شبانه برای فرد مضر است و سلامتی او را به خطر می اندازد. هم نوجوانان و هم بزرگسالان باید به این موارد توجه ویژه داشته باشند. خواب کافی در طول شبانه روز به اندازه داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم، اهمیت دارد. در این مطلب به طور اختصاصی درباره اهمیت خواب کافی در دوران نوجوانی صحبت می کنیم.
نیازهای هر فرد در هر سن به خواب کافی، متفاوت است. اکثر بزرگسالان به ۷ تا ۹ ساعت خواب در شب نیاز دارند با این حال این آمار می تواند برای یک نوجوان، کمی متغیر باشد. دلایل زیادی وجود دارد که اهمیت خواب کافی در دوران نوجوانی را نشان می دهد.
خواب به سلامت و عملکرد درست مغز و بدن کمک می کند. نوجوانان به خواب بیشتری نیاز دارند زیرا بدن و ذهن آنها به سرعت در حال رشد است. برای اینکه نوجوانان در بهترین حالت فعالیت خود قرار داشته باشند باید شب ها به خوبی بخوابند. این گروه سنی به حدود ۸ تا ۱۰ ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارند تا بتوانند سلامت باشند.
شاید خواب کافی برای برخی نوجوانان چندان مهم به نظر نرسد اما این دسته از افراد باید بدانند که اگر به اندازه کافی نخوابند، به زودی با مشکلات متعددی روبرو می شوند. نوجوانانی که خواب کافی ندارند در مدرسه نمی توانند درس ها را به خوبی یاد بگیرند، تمرکز و توجه کافی را ندارند و کم کم بی انگیزه می شوند. خواب آلودگی سر کلاس درس، عدم تمایل به وقت گذرانی با دوستان در مدرسه، عدم علاقه به کارهای گروهی، خسته و کسل بودن، همگی نشانه های نداشتن خواب کافی است. این وضعیت به تدریج ادامه می یابد تا احساس افسردگی به نوجوانان دست می دهد!
شب بیداری ها، کار کردن زیاد با تلفن همراه یا رایانه، بازی های رایانه ای در طولانی مدت، بیدار ماندن تا نیمه های شب، همگی باعث می شوند که نوجوانان نتوانند شب ها خوب بخوابند! این شرایط منجر به خواب آلودگی در صبح می شود. این دسته از نوجوانان، مشکلاتی زیادی موقع بیدار شدن هنگام صبح دارند و زمانی که به مدرسه می روند، سر کلاس درس، به طور مداوم در حال چرت زدن هستند!
نداشتن خواب کافی در شب منجر به احساس افسردگی و بروز رفتارهایی نظیر بدخلقی و عدم تمرکز در نوجوانان می شود. همچنین کسانی که خوب نمی خوابند همیشه به موضوعات متفرقه و نه چندان مهم فکر می کنند که برای آنها سودی ندارند. اینها همگی می تواند در وضعیت تحصیلی و خلقیات و رفتارها و ارتباطات نوجوان در طول این دوره تأثیر منفی بگذارد.
چند راهکار کاربردی برای داشتن خواب خوب در شب
خوب خوابیدن، آن هم هنگام شب برای برخی افراد، بسیار سخت است! نوجوانان، ذهنی فعال دارند و مدام به مسائل مختلف فکر می کنند بنابراین این احتمال وجود دارد که خواب شبانه خوبی نداشته باشند! اما جای نگرانی نیست! در این جا چند روش ساده را معرفی می کنیم که به همه نوجوانان کمک می کند شبها خواب خوبی داشته باشند.
به این ترتیب، پیشنهادات ما به این صورت هستند:
- یک روتین آرامش بخش قبل از خواب داشته باشید. قبل از خواب، یک میان وعده سبک (مانند یک لیوان شیر) میل کنید.
- سعی کنید هر شب تقریباً در ساعت مشخصی به رختخواب بروید.
- اتاق خواب خود را خنک، تاریک و ساکت نگه دارید اما صبح که از خواب بیدار شدید، پرده ها را باز کنید یا چراغ ها را روشن کنید.
- همیشه شب ها فقط در تختخواب خود بخوابید. از تختخواب تان فقط برای خوابیدن استفاده کنید. از انجام تکالیف مدرسه، استفاده از گوشی هوشمند یا تبلت یا بازی های ویدیویی در رختخواب خودداری کنید.
- سعی کنید هر شب حداقل ۸ ساعت در رختخواب بخوابید، در حالیکه چراغ اتاق خواب تان خاموش است.
- هر روز ورزش کنید، اما از انجام ورزش های سخت هنگام عصر خودداری کنید.
- از خوردن نوشیدنی های کافئین دار (قهوه، چای، پاپ، نوشیدنی های انرژی زا) به خصوص بعد از ظهر پرهیز کنید.
- از هیچ محصول خواب آور، نظیر محصولات گیاهی یا داروهای خواب بدون نسخه برای کمک به خوابیدن بهتر در شب استفاده نکنید.
- سعی کنید قبل از خواب، مطالب روزانه را بنویسید، یادداشت بنویسید یا درباره موضوعات دلخواه تان یا چیزهایی که فکرتان را مشغول می کنند، بنویسید تا ذهنتان موقع خوابیدن، آرام تر باشد.
اگر با وجود راهکارهای فوق همچنان مشاهده می کنید که انرژی برای انجام کارهای روزانه ندارید، سر کلاس احساس خواب آلودگی می کنید، نمی توانید شب ها خوب بخوابید، نگران و مضطرب هستید، پس باید با یک مشاور خوب صحبت کنید. خدمات مشاوره و روانشناسی برای نوجوانان می تواند به حل بسیاری از مشکلات مشابه کمک کند.
مزایای خواب کافی در دوران نوجوانی چیست؟
خواب کافی شبانه برای نوجوانان، مزایای زیادی را به همراه دارد؛ البته این فواید برای همه سنین می تواند وجود داشته باشد. به این ترتیب اگر در دوره نوجوانی هستید و خوب بخوابید، از مزایای زیر بهره مند می شوید:
- خوابیدن ۸ تا ۱۰ ساعت در شب می تواند به کاهش وزن و تناسب اندام نوجوانان کمک کند.
- خوب خوابیدن در شب می تواند تمرکز و توجه نوجوان را در طول روز تقویت کند و بر جنبه های مختلف عملکردی مغز او تأثیر مثبت بگذارد.
- خوب خوابیدن باعث تقویت عملکرد عضلات و ماهیچه های بدن می شود، بنابراین نوجوانان می توانند فعالیت های ورزشی را به خوبی انجام دهند و در کل روز، حتی در کلاس درس، احساس شادابی بیشتری داشته باشند.
- خواب خوب و کافی به سلامت قلب کمک می کند.
- خواب کافی در شب بر متابولسیم قندها در بدن تأثیر دارد و می تواند از ابتلا به دیابت نوع ۲ در نوجوانان جلوگیری کند.
- عدم داشتن خواب شبانه آرام و کافی می تواند منجر به استرس، افسردگی و اختلالات فکری در فرد شود.
- خوب خوابیدن در شب به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
- خواب کافی شبانه بر احساسات، تعاملات و روابط اجتماعی فرد تأثیر دارد. اگر نوجوانان، خواب خوب و کافی داشته باشند، به راحتی و بدون مشکلات می توانند با گروه دوستان خود ارتباط برقرار کنند و همیشه شاد و پر انرژی باشند.
کم خوابی خطرناک است! تحقیقات نیز ثابت کرده اند کسانی که کمتر از ۴ ساعت در شبانه روز می خوابند، بیشتر از سایرین به اختلالات خواب، افسردگی، عدم تمرکز و توجه دچار می شوند. التهاب ها در بدن افرادی که کمتر می خوابند، بیشتر اتفاق می افتد. بنابراین متوجه هستید که داشتن خواب کافی در دوران نوجوانی چقدر اهمیت دارد.
خوب خوابیدن در شب می تواند به پیشرفت های تحصیلی نوجوانان در مقاطع مختلف کمک کند. مشاوران همیشه تأکید دارند که برای پرورش نوجوانان موفق، باید علاوه بر برنامه ریزی درسی و تحصیلی، درباره داشتن رژیم غذایی و سبک زندگی سالم آنها را راهنمایی کرد؛ که یکی از این موارد، خوب خوابیدن در شب است.
جمع بندی
در کنار تغذیه و ورزش، داشتن خواب کافی یکی از ارکان سلامتی در دوران نوجوانی است. کمبود خواب می تواند بسیاری از مشکلات را برای سلامتی ایجاد کند، از جمله افزایش خطر بیماری های قلبی، افسردگی، افزایش وزن، التهاب و ابتلا به دیابت نوع ۲.
اگرچه نیازهای نوجوانان به خواب شبانه، متفاوت است، اکثر تحقیقات نشان می دهند که فرد باید برای سلامتی، بین ۷ تا ۹ ساعت در شب بخوابد. لذا لازم است والدین در این راه، نوجوان خود را راهنمایی کنند و در صورت نیاز با یک مشاور باتجربه مشورت نمایند.
گروه آموزشی علوی تبریز (سیمناد)، یکی از مراکز تخصصی زیر مجموعه علوی تهران، بهترین برنامه های درسی و مشاوره ای را برای نوجوانان در مقاطع تحصیلی مختلف ارائه می دهد. بنابراین والدین عزیز می توانند از خدمات کامل این مؤسسه آموزشی تخصصی، نهایت استفاده را داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
