سلامت روان نوجوانان اهمیت زیادی دارد چرا که به طور مستقیم برای شرایط زندگی آنها تأثیر می گذارد. این موضوع به قدری مهم است که می تواند اثرات بالقوه ای در روابط اجتماعی، تحصیلات و عزت نفس آنها داشته باشد. به همین دلیل، تحقیقات زیادی پیرامون راه های حفظ سلامت روان در دوره نوجوانی انجام گرفته است و توصیه هایی برای والدین و مربیان ارائه شده است. روش های پیشنهادی می توانند به بهبود کیفیت زندگی این گروه سنی حساس در جامعه کمک کنند و باعث موفقیت های درسی و سلامت روانی آنها شوند. بیایید باهمدیگر به جدیدترین مطالعات و تحقیقات انجام شده این زمینه نگاهی بیاندازیم.
هر ساله برنامه های مراقبتی متنوعی برای نوجوانان ارائه می شود که در جهت حفظ و بهبود سلامت روانی آنها تنظیم شده اند. به طور کلی، دوره نوجوانی را به سنین ۱۰ تا ۱۸ ساله اختصاص می دهیم. این بازه سنی، بهترین فرصت برای تقویت بسیاری از مهارت های ضروری زندگی است؛ از جمله مهارت های ارتباطی، مهارت حل مسئله، مهارت تصمیم گیری، مهارت های تفکر انتقادی و خلاقانه؛ بنابراین تحقق این اهداف، تنها در صورتی امکان پذیر است که سلامت روانی نوجوانان تأمین شده باشد!
با وجود اینکه اکثریت والدین بر اهمیت سلامت روانی دوره نوجوانی واقف هستند، اما گاهی پیش می آید که خانواده ها نسبت به این موضوع، کوتاهی می کنند! و دلایل زیادی می تواند پشت این امر قرار داشته باشد! حفظ سلامت روانی نوجوانان، بیشتر از آنچه که تصورش را می کنید اهمیت دارد؛ آنها در آرامش، بهتر فکر می کنند، تصمیم های دقیق تر و منطقی می گیرند و اهداف خود را بهتر تشخیص می دهند. در کلام کلی، این سلامت روانی است که به نوجوانان کمک می کند کنترل زندگی خودشان را به دست بگیرند.
اهمیت حفظ سلامت روانی نوجوانان
وقتی یک نوجوان از نظر روانی در سلامت کامل باشد، احتمالی بیشتری وجود دارد که بتواند نقاط عطف زندگی خود را بشناسد و به رشد شناختی و عاطفی برسد. این فرد، بهتر می تواند احساسات خود را کنترل کند و اگر در شرایط مختلف اجتماعی قرار بگیرد، راحتی بیشتری خواهد داشت. همچنین می داند که چطور با مشکلات روبرو شود و آنها را حل نماید. نوجوانان با سلامت روانی خوب، کیفیت زندگی بهتری دارند و هم در خانه و هم در مدرسه، عملکرد عالی نشان می دهند.
همه موارد فوق نشان می دهند که چرا سلامت روان در دوره نوجوانی تا این اندازه اهمیت دارد.
اما بیایید روی دیگر سکه را نیز نگاه کنیم:
متأسفانه، بسیاری از نوجوانانی که چالش های سلامت روانی را تجربه می کنند، نمی دانند که دقیقاً باید در یک موقعیت خاص چطور رفتار کنند؛ این دسته از افراد، مدام احساس اضطراب و نگرانی دارند، غمگین هستند و گاهی نمی توانند به تنهایی با موضوعات یا مشکلات کنار بیایند.
اختلالات سلامت روانی در دوره نوجوانی گاهی شایع است و چیز تعجب برانگیزی نیست اما در برخی موارد می تواند حاد باشد؛ که این صورت نیز به مشاوره روانشناسی نوجوانان دارد.
اگر فکر می کنید که نوجوان شما به کمک نیاز دارد و سلامت روانی او در خطر است، پیشنهاد می کنیم حتماً از مشاوران با تجربه کمک بگیرید. نوجوانان باید نگرش مثبت به زندگی و فعالیت های روزانه خود داشته باشند و از انزوا دوری کنند. هر چه بیشتر بتوانید نوجوان را به اجتماع سوق دهید، ارتباطات بین فردی در او را بهتر تقویت می کنید و او می تواند بسیاری از مهارت ها را بیاموزد.
تأثیر سلامت روان نوجوانان بر جنبه های مختلف زندگی آنها
داشتن سلامت روانی برای همه افراد، ضروری است و این موضوع در دوران نوجوانی از اهمیت بیشتری برخوردار است. همه مربیان و مشاوران در مدارس دبستان و دبیرستان، تلاش زیادی در این راستا دارند. اولویت بندی اهداف و برنامه ها برای تأمین و تضمین سلامت روانی دوره نوجوانی، از مهم ترین کارهای مدیریتی مدیران مدارس است.
تمرکز بر توسعه و تقویت مهارت های اجتماعی، ارتباطات، رشد عاطفی، شناختی و …، یک عامل مهم است که می تواند بر ایجاد نگرش مثبت در نوجوانان تأثیر داشته باشد. سلامت روانی بر جنبه های مختلف زندگی یک نوجوان اثر می گذارد که در این قسمت، اشاره ای کوتاه به آن خواهیم داشت:
۱- سلامت جسمانی
سلامت روانی و رفاه زندگی می تواند بر سلامت جسمی نوجوانان تأثیر بگذارد. اگر یک نوجوان در مدیریت استرس خود، مشکل داشته باشد، قطعاً کیفیت خواب او را مختل می کند و نمی تواند آرامش ذهنی داشته باشد. به تدریج، کاهش زمان و کیفیت خواب شبانه باعث می شود که اضطراب او بیشتر شود و سایر عادات روزانه، از جمله خوب غذا خوردن، ورزش کردن و انگیزه درونی او را مختل می سازد. بسیاری از نوجوانانی که سلامت روانی خوبی ندارند اغلب با این مشکلات، دست و پنجه نرم می کنند!
۲- روابط اجتماعی و دوستانه
آن دسته از نوجوانانی که با چالش های سلامت روانی روبرو هستند، اغلب سعی دارند که این مشکلات را پنهان کنند یا نادیده می گیرند. بسیاری از آنها نمی خواهند بپذیرند که چالش ها را باید حل کرد! به تدریج، سعی می کنند منزوی باشند و از اعضای خانواده، آشنایان و دوستان خود، گریزان می شوند. این مشکلات می تواند به وضعیت های بسیار بدتری منجر شود؛ بنابراین به شدت توصیه می کنیم در صورت مشاهده اولین علائم مسائل سلامت روانی نوجوان خود، برای رفع و درمان آن اقدام کنید؛ قبل از اینکه کنترل اوضاع از دستتان خارج شود!
داشتن سلامت روانی و حفظ آن در دوره نوجوانی می تواند به شدت بر ایجاد اعتماد به نفس در آنها، تقویت روابط دوستانه و بین فردی، توسعه مهارت های مذاکره، سازگاری و در کل، داشتن یک رابطه خوب، تأثیر داشته باشد.
۳- عملکرد تحصیلی در مدرسه
سلامت روانی به طور مستقیم بر عملکرد تحصیلی نوجوانان در مدرسه تأثیر دارد. دانش آموزانی که اختلالات روانی دارند، از نظر درس خواندن و کسب نمرات خوب، با مشکل مواجه هستند. این نوجوانان در اکثر موارد از شرکت در آزمون ها یا کارهای گروهی می ترسند و گاهی پیش می آید که حتی در مدرسه حاضر نمی شوند! این روزها نگرانی درباره سلامت روانی نوجوان به شدت افزایش یافته است و والدین، استرس زیادی در مورد پیشرفت های تحصیلی فرزندان خود دارند!
۴- خودآگاهی
نوجوانان با سلامت روانی خوب، نگرش مثبتی نسبت به خودشان دارند؛ اعتماد به نفس آنها بالاتر است؛ و دیدگاه های واقع بینانه تری نسبت به زندگی و مسائل دارند. این دسته از نوجوانان، خیلی بهتر می توانند نقاط ضعف و قوت خود را بشناسند و با مشکلات مواجه شوند.
حفظ سلامت روان در دوره نوجوانی باعث می شود که آنها افکار و کنترل احساسات خود را به دست بگیرند، روابط بهتری برقرار سازند و اهداف خود را دنبال کنند. نوجوانانی که با چالش های سلامت روانی روبرو هستند، اغلب نمی توانند درباره عواقب و سرانجام کارها و تصمیمات خود، به خوبی فکر کنند!
بهترین روش ها برای تقویت و حفظ سلامت روانی نوجوانان
اکنون که می دانید حفظ سلامت روانی دوره نوجوانی چقدر ضروری است، چند راهکار خوب را برایتان آماده کرده ایم که می توانید به کار بگیرید:
- از سبک زندگی سالم و تفکر مثبت پیروی کنید.
- به فرزند نوجوان خود بیاموزید از کلمات مثبت در گفتار خود استفاده کند؛ به این ترتیب، از نظر روانی، قوی تر خواهد شد.
- مهارت های مدیریت چالش های ذهنی را به نوجوان خود بیاموزید. این موارد شامل گوش دادن به موسیقی، انجام کارهای هنری، نویسندگی، شرکت در رویدادهای هنری و … است.
- به نوجوانان یاد بدهید که با دوستان مناسب رفت و آمد کنند. گروه دوستان، تأثیر زیادی بر سلامت روانی آنها دارند. یک دوست خوب می تواند الگوی مناسبی برای یک نوجوان باشد. همچنین دوستان خوب باعث بهبود رفتار و ارتباطات اجتماعی در نوجوانان می شوند.
- از نظر روانی، نوجوان خود را حمایت کنید.
- هرگز نوجوانان را به خاطر اشتباهاتشان، سرزنش یا تحقیر نکنید. تکنیک “صحبت کردن درباره مشکلات” را امتحان کنید.
- در صورت نیاز از مشاوران تربیتی و روانشناسان نوجوان کمک بگیرید.
جمع بندی
چالش ها، بخش جدایی ناپذیر از زندگی ما هستند! این موضوع به والدین هشدار می دهد که نوجوان خود را باید قبل از روبرو شدن با مشکلات، آماده سازند! سلامت روانی نوجوانان، کلید حل بسیاری از بحران ها و مسائل آینده است!
مدیریت استرس های مدرسه، بهبود وضعیت تحصیلی، توسعه مهارت های فردی، تقویت مهارت های ارتباطی، اعتماد به نفس در نوجوانان، پیشگیری از اضطراب و ترس، بهبود خواب و ده ها مزیت دیگر، در گروِ حفظ سلامت روانی آنها است. این موضع به اندازه سلامت جسمانی نوجوانان اهمیت دارد. والدین می توانند از دوران دبستان، برای رشد شخصیتی فرزند خود برنامه ریزی کنند.
مدارس علوی تبریز (سیمناد)، مجموعه ای معتبر برای تحصیل دانش آموزان در تمامی مقاطع تحصیلی است. رویکردهای آموزشی، مطابق با روش های نوین تدریس و بهترین شیوه های مدیریتی اجرا می شوند؛ و اینها تضمین کننده سلامت روانی، جسمی و موفقیت های تحصیلی فرزندان شما هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ثبت نام در مدارس سیمناد می توانید همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.