توانایی صحبت کردن در جمع یک مهارت ارزشمند در زندگی است، اما اینکه افراد چقدر خوب این کار را انجام می دهند، به خود شخص و مهارت فن بیان او بستگی دارد. در واقع، می توان گفتار را هنر برقراری و حفظ ارتباط با شنونده به صورت واضح و عینی تعریف کرد. به همین دلیل، مدارس نباید از اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان غافل شوند. به همین دلیل، در این راهنما شما را با اهمیت فن بیان و راهکارهایی برای تقویت آن آشنا می کنیم.
مهارت های ارتباطی در یک محیط عمومی به اندازه هر مهارت دیگری حیاتی هستند. توسعه این مهارت ها در سنین پایین بسیار مفید است. از طرفی، سال های پیش از نوجوانی کودکان، بسیار پر حادثه بوده و دانش آموزان تمایل دارند نظرات خود را بیان کنند. داشتن مهارت فن بیان، بستری را فراهم می کند تا آن ها نظرات و افکار خود را با اعتماد به نفس کامل بیان کنند.
موقعیت های مختلفی وجود دارد که در آن کودکان نیاز به صحبت در جمع دارند. به همین دلیل، اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان برای تقویت این مهارت در اینجا مشخص می شود.
روش های کاربردی برای آموزش فن بیان به کودکان و نوجوانان
والدین باید به کودک خود کمک کنند تا به طور مؤثر و با قاطعیت صحبت کند. در این زمینه می توان راهکارهایی را در نظر گرفت. برخی از مهم ترین روش های تقویت مهارت فن بیان عبارتند از:
۱- آواز خواندن با صدای بلند
اگر صحبت کردن در جمع برای کودک شما دشوار است، می توانید همراه با او آواز بخوانید. وقتی شما و فرزندتان زمانی را صرف خواندن آهنگ می کنید، کودک شما اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کند و همانطور که می دانید، اعتماد به نفس یکی از راه های تقویت فن بیان است.
۲- بازی پانتومیم و یادگیری
استفاده از زبان اشاره هنگام نامگذاری اشیا یا صحبت با فرزندتان نیز می تواند به تقویت توانایی او در استفاده از زبان برای برقراری ارتباط کمک کند. اگرچه این روش بیشتر برای افرادی که در تکلم مشکل دارند استفاده می شود اما کودکانی که توانایی حرف زدن در جمع را دارند نیز می توانند با انجام پانتومیم به افزایش مهارت فن بیان خود کمک کنند.
۳- آشنایی کودک با کلمات هم معنی و مترادف
هنگامی که کلمات مختلف را برای توصیف اشیا بیان می کنید، ذهن کودک شما باز می شود و دایره واژگان او برای صحبت در جمع افزایش می یابد؛ زیرا بسیاری از کودکان به علت محدود بودن کلمات خود، از حرف زدن در جمع هراس دارند.
۴- صحبت کردن در مورد موضوعات مختلف
با توجه به اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان، در طول روز، زمان زیادی را صرف صحبت با فرزند خود کنید. در واقع پس از ورود دانش آموز به مدرسه، فعالیت هایی را که در طول روز انجام داده اید را بیان کنید و سپس بخواهید تا او نیز از اتفاقات و وقایع مدرسه صحبت کند. وقتی با فرزندتان وقت می گذرانید، گفت و گوی مداوم و روایت شفاهی اتفاقات روز به یک عادت روزمره تبدیل می شود و باعث می شود تا دانش آموز اعتماد به نفس کافی برای تعریف کردن موضوعات مختلف به دست آورد.
۵- خواندن کتاب داستان با لحن خودمانی
اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان باعث می شود تا بسیاری از والدین، از سنین کم شروع به خواندن کتاب داستان برای فرزند خود کنند. اما این نکته را نباید فراموش کرد که در زمان خواندن داستان، سعی کنید کتاب های مورد علاقه او را با لحن مناسب بخوانید و تنها به روخوانی بسنده نکنید. می توانید خواندن خود را با صدای شاد و هیجان زده، بلند و حتی خنده دار شروع کنید. همچنین به فرزند خود نشان دهید که چگونه با صدای خود بازی کند و سریع یا آهسته صحبت کند.
۶- استفاده از تکنولوژی در جهت مثبت
قبل از آشنایی با اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان، همانطور که می دانید اولین و صمیمانه ترین مخاطبان فرزندان شما خانواده و دوستان آن ها هستند. به عنوان والدین دانش آموز، می توانید علاوه بر صحبت کردن به صورت حضوری، در فضای مجازی نیز با او تماس بگیرید و از طریق وب کم یا رسانه های اجتماعی دیگر با او صحبت کرده و سوال بپرسید. این کار به یک کودک ترسو کمک می کند تا بر اضطراب ارتباط اولیه خود غلبه کند.
۷- صدای دانش آموز خود را ضبط کنید
دانش آموزان هنگام سخنرانی از نحوه صدا، ظاهر یا حرکت خود آگاه نیستند. آن ها با زبان بدن یا لحن صدا کاری ندارند. بنابراین، برای آشنایی آن ها با این موارد، تمرین آن ها را ضبط کنید. سپس، آن چه را که ضبط کرده اید به آن ها نشان دهید و بگذارید خودشان ببینند چگونه صحبت می کنند.
به این ترتیب، دفعه بعد که تمرین می کنند در نظر دارند که آن اشتباهات را تکرار نکنند. این کار باعث می شود که برای رفع کاستی های خود تلاش کنند و فن بیان خود را بهبود بخشند و این گونه اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان نیز مشخص می شود.
۸- دانش آموز خود را تحسین کنید و بازخورد مثبت به او بدهید
نوجوانان همیشه برای هر کاری که انجام می دهند نیاز به تایید دیگران دارند. شاید متوجه شده باشید که هر ۲ ثانیه یک بار از بزرگتر اطرافش می پرسد “آیا این مشکلی ندارد؟” به این دلیل که نوجوانان ۸۰ درصد مواقع سردرگم هستند و نمی دانندکاری که انجام می دهند درست است یا غلط، به همین دلیل نیاز به کمک شخص دیگری دارند.
اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان زمانی مشخص می شود که اگر بزرگسالی، آن ها را تحسین کند یا بازخورد مثبتی بدهد تا نوجوانان مطمئن شوند که کار خود را به درستی انجام داده اند. در حقیقت، بازخورد مثبت باعث می شود تا آن ها اعتماد به نفس و شجاعت بیشتری برای صحبت در جمع پیدا کنند؛ زیرا به دنبال تحسین افراد بیشتری هستند.
جمع بندی
صحبت کردن در جمع برای دانش آموزان یک مهارت مهم برای موفقیت در جنبه های مختلف زندگی به شمار می آید. اگرچه برخی از بچه ها به طور طبیعی مهارت های فن بیان را در وجود خود دارند اما برخی دیگر از ایستادن و صحبت کردن در مقابل جمعیت بیشتر می ترسند.
با توجه به اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان، هر چه نوجوان، یادگیری را زودتر شروع کند، سریع تر به نتیجه مدنظر خود می رسد.