ارتباط موثر در خانوادهها به معنای مهارتهای خوب گوش دادن و گفتگوی صحیح است. اینها سنگ بنای خانواده سالم را پایه گذاری میکنند که میتوانند بسیاری از مشکلات چالش های موجود را حل کنند. اگر بین اعضای خانواده، ارتباط صمیمانه و قوی برقرار نباشد و سوء تفاهمها همیشه پیش آیند، بنابراین در این شرایط قطعاً باید انتظار رفتارها و حرکات نامناسب و ناهنجار از والدین و فرزندان را داشت. کارشناسان تربیتی و مشاوران آموزش خانواده، همیشه راهکارهایی را برای ایجاد صمیمیت و ارتباط بهتر بین والدین و فرزندان ارائه میدهند که باعث زندگی در یک محیط امن و بدون استرس خواهد شد. در این مطلب، تصمیم داریم درباره آداب گفتگو و مهارتهای گوش دادن بین اعضای خانواده صحبت کنیم. این مقاله، راهبردهای کاربردی برای والدین و فرزندان را ارائه میدهد.
مهارتهای ارتباطی قوی، به ویژه در خانوادههایی که فرزند کودک و نوجوان دارند، بسیار مهم است. والدین هرچه زودتر بتوانند آداب گفتگو و مهارت گوش دادن و ارتباطات مثبت را به فرزندانشان آموزش دهند، قطعاً آنها را برای ورود به جامعه آمادهتر میسازند.
فرزندان نسل جدید باید مهارت مدیریت احساسات و خودکنترلگری را در خود پرورش دهند که به ابراز هیجاناتشان به شیوهای سالم بسیار کمک میکند. وقتی فرزندان در خانواده، آداب گفتگوی صحیح را یاد گرفته باشند، میدانند چطور خواستهها و نیازهای خود را بیان نموده و راهی منطقی برای دسترسی به اهداف پیدا کنند.
برخی راهکارهای ساده و کاربردی مطرح شده که به والدین کمک میکند فضای تعاملی و ارتباطات صمیمانهتری در خانواده ایجاد کنند.در این شرایط، مهارت ارتباطی در کودکان و نوجوانان به بهترین شکل توسعه پیدا میکند.
بد نیست به قوانین زیر در خانواده توجه کنید:
خانوادهها هیچ کدام شباهتی به دیگری ندارند! نیازها خواستهها و نوع روابط در خانواده با هم یکسان نیست؛ به همین دلیل است که سبک فرزند پروری و ارتباط بین پدر و مادر در خانواده به عواملی همچون فرهنگ، وضعیت اقتصادی و طرز تفکر بستگی دارد.
با وجود تمام تفاوت ها، یک سری از قوانین و راهبردهای مشترک وجود دارد که میتواند برای همه خانوادهها با هر سبک تربیت فرزند، فرهنگ یا نحوه تفکر مفید باشد.
مجموعه راهکارهای زیر به والدین کمک میکند تا مهارتهای ارتباطی خود و فرزندان را بهبود ببخشند:
۱- برای خانواده خود، وقت کافی اختصاص دهید و درباره افکار و احساسات تان صحبت کنید
بزرگترین مشکل در خانوادهها زمانی پیش میآید که والدین به دلیل مشغله کاری و فکری، وقت کمتری را در کنار هم و همراه فرزندان خود میگذرانند. در چنین شرایطی، فرصتی برای ابراز احساسات، بیان نظریات، عقاید یا نیازها و خواستهها ممکن است کمتر پیش بیاید؛ و این میتواند به مرور زمان، فاصله بین اعضای خانواده را بیشتر و بیشتر کند!
بهترین راه حل برای این مشکل این است که والدین وقت کافی را برای با هم بودن، همراه با فرزندانشان در نظر بگیرند. وقت گذرانی میتواند تماشای برنامه تلویزیونی در خانه باشد، یا برنامهریزی برای یک سفر کوتاه، و یا شرکت در بحث و گفتگوی گروهی! این برنامهها بسته به انتخاب والدین و فرزندان، متنوع هستند. چیزی که اهمیت دارد این است که میتوانند آزادانه با هم صحبت کنند و نظرات و احساساتشان را ابراز نمایند.
۲- به اعضای خانواده، فرصت صحبت کردن بدهید
یک اقدام خوب برای توسعه آداب گفتگو و آموزش مهارت گوش دادن بین اعضای خانواده این است که فرصت کافی را برای صحبت کردن به تک تک اعضای خانواده بدهید؛ و به حرفهای هر کدام خوب گوش دهید. این مهارت هم برای والدین و هم برای همه فرزندان ضروری است.
والدین نباید پیش زمینه ذهنی از نحوه بیان احساسات یا نظریات فرزندان خود داشته باشند؛ در عوض، بهتر است در موقعیت پیش آمده، صحبت ها و حرفهای جدید را بشنوند و سعی کنند آنچه را که فرزندانشان میگویند، عمیقاً درک کنند. بسیاری از مشکلات خانوادگی به دلیل شنیده نشدن نظریات و نادیده گرفتن نیازها به وجود میآیند. بنابراین والدین نباید فقط به خود اهمیت بدهند، بلکه تک تک اعضای خانواده از این نظر باید مورد توجه قرار بگیرند.
۳- گفتگو در خانواده باید بر مبنای حقیقت باشد
دروغگویی و پنهان کردن حقیقت، یک رفتار ناپسند است؛ اگرچه متاسفانه در اکثر خانوادهها این موضوع نادیده گرفته میشود! اگر در طول صحبت کردن بین اعضای خانواده، هر کدام افراد سعی کنند حقیقت را بیان نموده و هر موضوع را از دیدگاه منطقی توضیح دهند، درک منظور، نیاز یا خواسته، کار سختی نخواهد بود!
گفتگو در خانواده بر اساس واقعیت و حقیقت، قطعاً میتواند از بسیاری از مشکلات جلوگیری کرده و چه بسا آمار طلاق، مشاجرهها و درگیریها را کاهش دهد. هر کدام از اعضای خانواده حتی اگر موضوع کم اهمیتی پیش آید، باید دربارهاش با یکدیگر صحبت کنند تا هیچ سوء تفاهمی رخ ندهد!
۴- مشکلات را حل کنید، نه اینکه با یکدیگر مشاجره داشته باشید!
یکی از مهمترین آداب گفتگو در خانواده، به خصوص برای حل مشکلات، این است که درباره مشکل ایجاد شده صحبت کنید نه اینکه فرصتی برای بحث و مشاجره پیدا کنید!
متاسفانه برخی از والدین تصور میکنند اکنون که در حال پیدا کردن راه حل برای مشکل هستند باید یکدیگر را مقصر جلوه دهند. در این شرایط، بدون تردید، مشاجرههایی پیش میآید!
وقتی اعضای خانواده، دیدگاه متفاوتی دارند، طرز نگرششان با هم فرق دارد، یا از نظر احساسات و نیازها و خواستهها، تفاوت دارند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که همه آنها به یک نتیجه برسند! در این چنین وضعیتی، بهترین کار این است که اعضای خانواده، خود را به صورت یک تیم تصور کنند و درباره مشکلات موجود با هم تبادل نظر داشته باشند. والدین و فرزندان هیچ کدام نباید یکدیگر را محکوم کنند، یا درباره یک اتفاق، دیگری را مقصر بدانند!
راه حل خوب در این مورد، استفاده از روش طوفان فکری است. این یک تکنیک کاربردی برای ایده پردازی و ارائه راه حلهای احتمالی میباشد. هر فرد با هر طرز تفکر و سلیقه، قادر خواهد بود در حل مشکلات به روش طوفان فکری شرکت کند.
۵- احترام، شاه کلید ارتباط موثر در خانوادهها است
رمز موفقیت آموزش و توسعه آداب گفتگو و مهارت گوش دادن در خانوادهها، احترام است. حفظ احترام والدین و فرزندان، هر کدام در جایگاه خود ضرورت دارد. وقتی در گفتگوی خانوادگی شرکت میکنید، احترام به سایرین را باید در اولویت قرار دهید. احترام متقابل، ایجاد صمیمیت بین افراد را افزایش میدهد، پس خانه به یک محیط امن و دوست داشتنی تبدیل میشود.
ارتباط بهتر، زندگی خانوادگی عالیتر را رقم میزند!
آداب گفتگو در خانواده، مهارت گوش دادن و خوب صحبت کردن، عامل موفقیت در بهبود مهارتهای ارتباطی است. اینها مواردی هستند که به تربیت کودکانی باهوشتر و مودب کمک میکنند.
در خانوادههایی که ارتباط صمیمانهای بین اعضا برقرار است، فرزندان، استرس و اضطراب کمتری دارند، در تحصیل و مدرسه، موفقتر هستند، ذهن خلاقتری دارند، اعتماد به نفس آنها بالاتر است، در گروه دوستان، بهتر و شایسته رفتار میکنند، و در کلام کلی، ارتباطات قویتری در جامعه دارند.
در خانوادههای سالم، که همه اعضا یاد گرفته اند مهارت ارتباطی خود را توسعه دهند، والدین نیز آرامش بیشتری دارند و به همدیگر در همه امور کمک میکنند؛ چه تربیت فرزندان باشد، یا رسیدگی به کارها و تکالیف درسی، بهبود وضعیت اقتصادی، حل مشکلات و برنامهریزیهای مهم در زندگی.
جالب توجه است، والدین و فرزندانی که بر آداب گفتگو و مهارت گوش دادن در خانواده تسلط بهتری دارند، تصمیمات آگاهانهتری میتوانند بگیرند.
والدین، نقش کمک کننده و حمایتی برای فرزندان ایفا میکنند، پس لازم است اول خودشان، الگوی خوبی در رعایت احترام و آداب گفتگو باشند و سپس آموزشهایی را به فرزندانشان ارائه دهند.
جمعبندی
کلمات، این قدرت را دارند که بر طرز تفکر و روحیه همه اعضای خانواده تاثیر بگذارند؛ پس دور از انتظار نیست که خوب صحبت کردن و احترام گذاشتن، دو عامل موفقیت در ارتباطات موثر والدین و فرزندان باشد.
پدر و مادر باید مهارتهای خوب گوش دادن، استفاده از کلمات مثبت هنگام صحبت کردن، درک متقابل احساسات، ابراز نیازها و خواستهها به روش درست و در آرامش، حفظ اعتماد به نفس را در فرزندانشان تقویت کنند. در مسیر این آموزشها، وقت گذرانی با اعضای خانواده و صحبت کردن درباره موضوعات مختلف میتواند کمک کننده باشد.
برای توسعه مهارتهای فرزندان، باید آموزشهایی را به آنها ارائه داد. در درجه اول، این وظیفه بر عهده والدین است که در سنین خردسالی و کودکی در خانه باید انجام شود. وقتی فرزندان وارد دبستان شدند، آموزش مهارت های ارتباطی و بین فردی بر عهده مربیان و معلمان خواهد بود.
بر همین اساس مجموعه مدارس علوی تبریز، رویکردهای آموزشی خود را بر توسعه مهارتهای ضروری زندگی برای دانش آموزان پایه گذاری کرده است.
با ثبت نام فرزندان خود در مدارس سیمناد میتوانید زمینه موفقیتهای تحصیلی و شغلی آنها را در آینده فراهم کنید. همچنین امکانات آموزشی و تربیتی عالی را جهت یادگیری مهارتهای فردی در اختیارشان قرار خواهید داد. همین حالا می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید و اطلاعات مورد نظرتان را جویا شوید.