واحد آموزش آموزش مهارت های زندگی به فرزندان و کودکان در دوران رشد، بسیاری از توانایی های آنها را توسعه می دهد. کودکانی که مهارت های ضروری زندگی را آموخته اند، اعتماد به نفس بالاتری دارند، روحیه آنها انعطاف پذیر است، خودمراقبتی را بلد هستند و می دانند چطور باید خود را از ناامیدی ها و ترس ها رها سازند. اینها برخی از مهم ترین مهارت های فردی به شمار می روند که همه باید آنها را یاد بگیریم. از میان ده ها روش برتر برای آموزش مهارت های زندگی به کودکان، تکنیک های مبتنی بر فرهنگ و بازی و هنر، تأثیرگذاری بهتری داشته است. بیایید در این مطلب کمی تخصصی تر راجع به این موضوع صحبت کنیم.
مهارت های زندگی، دانسته هایی هستند که برای داشتن زندگی بهتر و رضایت بخش، ضرورت دارند. همه افراد جامعه به کسب این مهارت ها نیازمند هستند. این مهارت های اساسی، ما را قادر می سازند که در خانواده و روابط اجتماعی خود، به درستی رفتار کنیم، مهربان و خوشحال باشیم و از زیباترین و مثبت ترین واژه برای صحبت کردن استفاده کنیم.
آموزش مهارت های زندگی از طریق فرهنگ به معنای ارائه مفاهیم مرتبط با این مهارت ها با استفاده از بازی، فعالیت های هنری و اجتماعی، گفتگو، روابط فردی و … است. کارشناسان بر این عقیده هستند که بهترین زمان برای آموزش مهارت های زندگی به فرزندان، دوران کودکی است. البته برخی از مهارت ها را باید در سنین بالاتر به بچه ها آموزش داد، زیرا در سن خردسالی، مغز آنها برای درک بسیاری از موارد، هنوز تکامل نیافته است!
برخی از مهم ترین مهارت های زندگی با رویکرد عملکردی شامل توانایی برنامه ریزی درسی، مدیریت زمان، آمادگی برای مصاحبه های شغلی، شیوه درست لباس پوشیدن، خوب صحبت کردن، مدیریت مالی، تفکر انتقادی، تفکر خلاقانه، مسئولیت پذیری، تاب آوری، روبرو شدن با چالش ها، مهارت حل مسئله، همدلی و مهربانی با سایر افراد است.
برخی از این مهارت ها را والدین باید در سنین پیش از دبستان به فرزندان خود بیاموزند، و تعداد دیگر از مهارت ها را بچه ها باید در مدرسه و از طریق معلمان و گروه همسالان یاد بگیرند.
زندگی به سرعت در حال گذر است! و ما شاهد هستیم که چطور فرزندان کوچک مان در یک چشم برهم زدن، رشد می کنند و بزرگ می شوند! چیزی نمی گذرد که می بینید فرزند خردسال شما اکنون یک نوجوان شده است و باید برای ورود به اجتماع آماده باشد!! برای او چه کاری انجام داده اید و چه آموزش هایی را به او یاد داده اید؟
آیا فرزند شما آنقدر مهارت کسب کرده است که به تنهایی از خانه بیرون برود؟ آیا می تواند از عهده مسئولیت های مدرسه یا باشگاه ورزشی یا هر فعالیت دیگری برآید؟ و … .
اجتماع بیرون از خانه، پر از موقعیت های استرس زا و رفتارهای پرخطر است و فرزند نوجوان یا جوان شما باید آماده روبرو شدن با هر شرایط باشد. بنابراین اینجا است که اهمیت آموزش مهارت های زندگی، بیش از هر زمان دیگری مشخص می شود.
در این قسمت، به مهم ترین مهارت های فردی و ضروری برای زندگی اشاره می کنیم و برخی از روش های آموزش دادن آنها به بچه ها را نیز بررسی خواهیم کرد.
۱- آموزش مهارت مدیریت زمان از طریق بازی
درس هایی که در مدرسه به دانش آموزان ارائه می شود فقط روش های حل مسئله ریاضیات یا مفاهیم علوم، ادبیات و … را به آنها می آموزد؛ اما هیچ نکته یا تکنیکی برای مدیریت زمان به آنها یاد نمی دهد! پس تکلیف چیست؟… ما چطور می توانیم این مهارت را به فرزندان خود بیاموزیم؟ پاسخ این سوال در قسمت زیر آورده شده است:
یک جدول برای فرزندتان رسم کنید و از او بخواهید که کارهای مهمی که باید انجام دهد را در جدول بنویسد. سپس طبق زمان بندی که تعیین کرده اید از او بخواهید که کارها را انجام دهد. مثلاً یک ساعت در عصر را برای بازی کردن اختصاص داده اید و او فقط همان یک ساعت را برای این کار فرصت دارد و وقتی مهلت تمام شود، اجازه بازی ندارند. این کار را از طریق نقاشی و رنگ ها برای فرزندتان جذاب تر کنید.
در روش دیگر می توانید به فرزندتان بگویید یک ساعت وقت دارد که با شما یک نمایش نامه اجرا کند یا مهمانی دوستانه داشته باشد. به این ترتیب او به تدریج یاد می گیرد که زمان خود را مدیریت کند.
۲- آموزش مهارت های فردی و روابط اجتماعی از طریق فعالیت های سرگرم کننده
این دسته از آموزش های مهارت های زندگی، به مسئله روابط بین فردی و اجتماعی مربوط می شود. کودکان شما باید یاد بگیرند چطور خوب صحبت کنند، در چه مکان هایی چه رفتاری داشته باشند و چطور برقراری روابط با سایر افراد اجتماع را کنترل و مدیریت کنند.
برای اینکه این نوع آموزش ها را به فرزندانتان ارائه دهید از روش های بازی و نمایش و تئاتر کمک بگیرید. اجرای نمایش و ایفای نقش ها و بیان دیالوگ ها با صدای بلند، برای کودکان هم جذاب است و هم مهارت های فن بیان، زبان بدن و مهارت حرکتی درشت را در آنها تقویت می کند. شاید بد نباشد از کودکان تان بخواهید نقش یک خبرنگار را بازی کند و از اعضای خانواده، گزارش هایی درباره موضوعات مختلف تهیه کند.
۳- آموزش مهارت حل مسئله از طریق بازی و نمایش
مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری در کودکان، ضروری است و باید حداقل از دوره پیش دبستانی، آنها را آموزش دهید. بازی و ایفای نقش، بهترین روش ها برای ارائه این آموزش ها هستند.
بازی های پازل، معمایی، داستان های معمایی و بازی های خلاقانه می توانند والدین را در این مسیر یاری کنند. از دیگر روش های آموزش مهارت های زندگی و حل مسئله به بچه ها، ایفای نقش است. سعی کنید یک چالش را طراحی کرده و همراه با فرزندتان، آن داستان را اجرا کنید. موقعیت های سخت و دشوار را به تصویر بکشید و درباره اش صحبت کنید و سپس از فرزندتان بخواهید بهترین راه حل ها را برای آن بیابد.
رویکردهای فرهنگی برای آموزش مهارت های زندگی
تکنیک های مختلفی برای آموزش مهارت های زندگی به فرزندان وجود دارند. رویکردهای فرهنگی، بخش مهمی از این روند محسوب می شود و هر آنچه به این مقوله مربوط است را در بر می گیرد. از آداب و رسوم گرفته تا هنر و موسیقی، تئاتر و نمایش، بازی های قومی و قبیله ای، داستان ها و حکایت ها و افسانه های بومی – محلی، رویدادها و جشنواره ها، همگی در این دسته بندی قرار می گیرند.
فرهنگ و هنر، ابزارهای قدرتمندی برای آموزش مهارت های زندگی به کودکان هستند که هم والدین و هم معلمان می توانند از آن کمک بگیرند. اینها بهترین فرصت ها را برای کسب تجربه های جدید فرآهم می آورند و باعث می شوند احساسات درونی و استعدادهای فردی، آشکارتر شود.
جمع بندی
آموزش مهارت های زندگی از طریق فرهنگ به تمام فعالیت هایی اطلاق می شود که با استفاده از رویکردها و مفاهیم فرهنگی و هنری، توانایی ها و مهارت های فردی و اجتماعی را به فرزندان ارائه می دهند. این مهارت ها شامل مسئولیت پذیری، مهارت حل مسئله، تفکر انتقادی، مهارت مدیریت زمان، مدیریت مالی، مهارت های ارتباطی، خودآگاهی و همدلی، خودکنترلی، تاب آوری، روبرو شدن با سختی ها و شکیت ها و … هستند.
والدین باید بر حسب سن فرزند خود، آموزش های لازم در رابطه با مهارت های زندگی به آنها ارائه دهند. برخی از مفاهیم را می توان از دوره خردسالی به بچه ها یاد داد اما برای دیگر مهارت ها، لازم است کودک وارد مدرسه شود و سپس این موارد را به آنها آموخت.
گروه آموزشی علوی تبریز (سیمناد)، مجموعه ای معتبر و بخشی از مدارس علوی تهران است که با تسلط به رویکردهای آموزشی – تربیتی و فرهنگی، بهترین امکانات را برای تحصیل همه دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی فرآهم ساخته است. در مدارس سیمناد، بخشی از برنامه های آموزشی به تقویت و توسعه مهارت های فردی و زندگی اختصاص دارد تا بتوان نسل جوان را آماده ورود به زندگی آینده و دنیای کار و اشتغال نمود.
برای کسب اطلاع از شرایط ثبت نام در مدارس سیمناد می توانید همین حالا با کارشناسان آموزشی ما در تماس باشید.
