واحد آموزش قرار گرفتن در معرض اخبار بد برای همه افراد جامعه می تواند آسیب زننده و ناراحت کننده باشد؛ این وضعیت برای کودکان، بسیار شدیدتر خواهد بود. همانقدر که اخبار و وبسایت ها می توانند برای بچه ها سرگرم کننده باشند، اما به همان اندازه هم مطالب متنوع منتشر می کنند؛ اخبار حوادث در بین این محتواها قرار می گیرند و بر روی کودکان اثرات منفی خواهد داشت. این نوع اخبار، سلامت روان بچه ها را تهدید می کنند.
اخبار منفی و بد، تأثیر شدید و مخربی بر سلامت روان همه افراد خواهند داشت. این مسئله برای روحیه کودکان می تواند بسیار آسیب زننده باشد. همه کودکان نسبت به اخبار بد، به یک شیوه واکنش نشان نمی دهند. بچه ها از نظر نقاط قوت و ضعف با هم متفاوت هستند. همچنین درک آنها از شدت منفی بودن یک خبر، متغیر است.
آنچه مسلم است اینکه برخی از کودکان در یک گروه سنی، در مراحل مختلف رشد خود از فهم و رشد مغزی متفاوتی برخوردار هستند، پس اطلاعات را ممکن است به طرز متفاوت تری دریافت کنند.
به طور مثال، کودکان زیر سه سال، مفهوم اخبار مخرب و یا مرگ یا کشته شدن را درک نمی کنند، اما می توانند فقدان فردی را در اطراف خود، حس کنند. ناراحت شدن برای این بچه ها کمتر اتفاق می افتد، به جای آن، این گروه سنی فقط متوجه کمبودها می شوند و به خاطر همین است که بی تابی می کنند.
واکنش کودکان در سنین مختلف نسبت به اخبار بد و اتفاقات تکان دهنده و ناراحت کننده، متفاوت است. این موضوع را در قسمت قبلی بیان کردیم. در بخش بعدی درباره نحوه واکنش بچه ها نسبت به این شرایط بیشتر صحبت می کنیم.
مهم ترین تأثیرات بد و منفی که اخبار مخرب بر روحیه و جسم کودکان دارند به صورت زیر فهرست می شوند:
- مشکلات خواب شبانه
- توهم، استرس و ترس
- اضطراب در هر کار
- سردرد و معده درد و حالت تهوع
- گریه کردن بدون دلیل
- عصبانیت و پرخاشگری شدید
- لجبازی کردن
- کابوس های شبانه
- شب ادراری
- افت تحصیلی و موارد انضباطی در مدرسه
- ناخن جویدن
- کمبود ویتامین های بدن و بروز علائم
- مشکلات در غذا خوردن
- زد و خورد با سایر همسالان در مدرسه
- بد رفتاری با خواهر یا برادرها در خانه
مهم ترین اخبار منفی و بد که تأثیر مخرب دارند
- مرگ آشنایان
- کشته شدن افراد در حوادث تصادف
- پخش اخبار حوادث، مبنی بر مرگ یا قتل یا خشونت
- پخش اخبار ناگوار ناشی از بلایای طبیعی
وظیفه والدین در مراقبت از کودکان در برابر اخبار بد چیست؟
درک و فهم کودکان هنوز کامل نشده است و نمی توانند کنترل اوضاع را در برابر تأثیرات منفی اخبار بد به عهده بگیرند. این وظیفه والدین است که به آنها کمک کنند و همیشه در کنارشان باشند. چند راهکار ساده وجود دارد که برای حفاظت از کودکان در برابر خبرهای منفی و مخرب می توان انجام داد.
اگر شما هم فرزندان خردسال در خانه دارید، حواستان به این نکات باشد:
۱-زمان انتشار اخبار از رسانه ها در خانه را محدودتر کنید
وقتی در خانه هستید و با کودکان تان وقت می گذرانید، بهتر است زمان شنیدن اخبار از رادیو یا تماشای آن از تلویزیون را محدودتر کنید. اجازه ندهید خردسالان شما اخبار را همراه تان تماشا کنند. دلیلی ندارد از ابتدا تا انتهای اخبار را ببینید، به جای آن، می توانید خودتان شخصاً موضوعات روز را در تلفن همراه دنبال کنید.
برنامه های تلویزیونی سرگرم کننده را همراه با کودکان تان تماشا کنید. سعی کنید تا زمانی که هنوز وقت خواب شبانه آنها نشده است، با آنها بازی کنید، غذا بخورید، صحبت کنید یا کارهای فردا را مرور نمایید. لازم نیست آنها را وادار کنید که اخبار را تماشا نکنند! وقتی خودتان را با بچه ها همسو کنید، خود به خود، آنها نیز مطیع شما خواهند بود.
۲-اعتماد و امنیت را در خانه ایجاد کنید
اگر فکر می کنید که روحیه کودک شما بسیار حساس است، بهترین راه این است که اعتماد و امنیت بی نهایت را در خانه به وجود بیاورید. با فرزند کوچک خود صحبت کنید و درباره ناراحتی ها و یا نگرانی هایش از او بپرسید. او را وادار به اعتراف یا حرف زدن نکنید! به او حس آرامش بدهید. سعی کنید به او یاد بدهید که احساسات بد خود را بازگو کند و کنترل داشته باشد. شاید بهتر است درباره تجربه هایی که داشتید با او صحبت کنید تا نسبت به شما حس خوبی پیدا کند و بفهمد که شما حامی او هستید.
۳- کودک را به بازی و سرگرمی مشغول کنید
اگر متوجه شدید که کودک شما از اخبار منفی، تأثیر بد گرفته است، ناراحت یا عصبانی است، به جای سرزش کردن او یا نصیحت کردن، بهتر است حواسش را به بازی کردن یا کارهای سرگرم کننده متمرکز سازید. با او بازی کنید؛ ورزش کنید؛ پیاده روی بروید؛ باغبانی کنید؛ فیلم کارتونی تماشا کنید و یا ده ها کار جذاب و هیجان انگیز دیگر می توانید انجام بدهید. با اخبار منفی، سلامت جسمی و روانی کودک به خطر می افتد و شما در آینده دچار چالش های تربیتی می شوید. پس حواستان به همه چیز باشد.
۴-اتفاقات و رویدادهای شادی بخش و مثبت را مطرح کنید
دنبال کردن اخبار بد، اثرات بسیار مخرب بر روحیه افراد دارد. این مسئله هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان صدق می کند. تصور اینکه بزرگسالان می توانند اثرات اخبار بد روی خودشان را کنترل کنند، بسیار غلط است! چون بالاخره هر چقدر هم که ناچیز باشد، اثرات منفی خود را روی روحیه آنها خواهد داشت.
چاره کار این است که هم خودتان به عنوان والدین و هم برای کودکان تان، همیشه و همه جا از اتفاقات و رخدادهای مثبت و انرژی بخش صحبت کنید. خبرهای شادی آور را دنبال کنید. طنزهای سرگرم کننده بخوانید و محیط شاد و انگیزشی مثبت را ایجاد کنید.
جمع بندی
اخبار بد، اثرات بسیار شدیدی بر سلامت روانی و جسمی کودکان دارد. والدین و مربیان مدارس با استفاده از برخی راهکارهای سازنده می توانند بچه ها را از این اخبار مخرب دور نگه دارند.
اگر متوجه شدید که فرزندتان تحت تأثیر خبرهای منفی و ناراحت کننده یا به شدت مخرب قرار گرفته است، خونسردی خودتان را حفظ کنید، و روش های فوق را به کار ببرید. در صورت نیاز می توانید از کارشناسان روانشناس کمک بگیرید.
