واحد آموزش اضافه وزن در نوجوانان دختر و پسر در جوامع مدرن و پیشرفته امروزی به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. مسئله زمانی نگران کننده می شود که چاقی باعث بروز مشکلاتی برای سلامت جسمی و روانی آنها شود. برخی از نوجوانان دارای اضافه وزن، اعتماد به نفس پایین تری دارند و به تدریج با مشکلاتی از قبیل افسردگی و گوشه گیری اجتماعی مواجه می شوند. راهکارهای مختلفی برای حل این چالش ها وجود دارد که والدین می توانند آنها را برای فرزندان نوجوان خود به کار ببرند. ما در این مطلب به طور ویژه درباره ارتباط اضافه وزن و افسردگی در نوجوانان دختر صحبت می کنیم و راه حل های مناسب را نیز ارائه خواهیم دارد.
تحقیقات زیادی در زمینه تغذیه و چاقی در نوجوانان و کودکان انجام گرفته و نتایج ثابت کرده اند که متأسفانه، در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، هر سال بر تعداد کودکان و نوجوانان با اضافه وزن و چاقی، افزوده می شود! این روند رو به رشد، موضوع نگران کننده ای را برای دولت ها و البته خانواده ها ایجاد می کند. چاقی در نوجوانان دختر می تواند چالش برانگیزتر باشد. همه چیز به سبک زندگی افراد بازمی گردد که باید نسبت به آن تجدید نظر کرد.
همه ما می دانیم که چاقی و اضافه وزن، تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی فرد دارد. به ویژه، شروع اضافه وزن در دوران کودکی می تواند نیروی بدنی را به تدریج کاهش دهد و فرد را در دوره بزرگسالی، با بیماری هایی از جمله دیابت، فشار خون، بیماری های قلبی، برخی سرطان ها و مشکلات روانی متعدد مواجه کند!
اینکه چرا شیوع چاقی در سنین نوجوانی، بیشتر مشاهده می شود، دلیل واضحی دارد. نوجوانان دختر و پسر، بیشتر تحت تأثیر گروه همسالان قرار می گیرند و نیاز به تأیید شدن و ارزش گذاری دارند. وقتی یک نوجوان از شرایط بدنی خود راضی نباشد، دست به هر کاری می زند تا این وضعیت را تغییر دهد. چاقی می تواند خطر بروز افسردگی و عدم پذیرش خود را در نوجوانان افزایش دهد. و زمانی شرایط بدتر می شود، که یکی از عوامل چاقی، سابقه ژنتیکی و ارثی باشد!
تعریف اضافه وزن در نوجوانان؛ معیار چاقی چیست؟
تشخیص اینکه آیا یک نوجوان، اضافه وزن دارد یا خیر، کمی پیچیده تر از بزرگسالان است، به این دلیل که نوجوانان هنوز در حال رشد هستند. برای سنجش چاقی، پزشکان و سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی از معیاری به نام شاخص توده بدنی (BMI) برای تشخیص اضافه وزن همه افراد استفاده می کنند.
پزشک، عدد BMI را با استفاده از قد و وزن افراد محاسبه می کند و سپس آن عدد را روی نمودار ترسیم می کند تا ببیند در چه دسته وزنی قرار دارد. نمودارهای مختلفی برای دختران و پسران وجود دارد. BMI میزان چربی بدن فرد را تخمین می زند. افرادی که BMI بالایی دارند، بیشتر در معرض مشکلات سلامتی مرتبط با وزن هستند.
برای توصیف و ارزیابی وزن افراد معمولاً ۴ دسته بندی وجود دارد که به صورت زیر می باشند:
- کمبود وزن: وزن یک فرد، کمتر از محدوده سالم نسبت به سن، جنس و قد او است.
- وزن سالم: وزن افراد با توجه به سن، جنس و قدشان در محدوده سالم قرار دارد.
- اضافه وزن: وزن یک فرد بر اساس سن، جنسیت و قد او، بیش از حد طبیعی است.
- چاق: وزن یک فرد از نظر سن، جنسیت و قد، خیلی بیشتر از محدوده سالم است.
از آنجایی که وزن ماهیچه بیشتر از چربی است، یک فرد با جثه عضلانی می تواند BMI بالایی داشته باشد، اما به شرطی که چربی بدن او بیش از حد نباشد. به همین ترتیب، ممکن است فردی دارای شاخص توده بدنی کم یا ایده آل باشد، اما توده چربی بیشتری در بدن داشته باشد.
مهم ترین مشکلات اضافه وزن و چاقی در نوجوانان دختر و پسر
اضافه وزن و چاقی، عوارض و مشکلات زیادی برای نوجوان دختر و پسر ایجاد می کند. البته این مشکلات برای همه افراد چاق وجود دارد و شدت آن بسته به عوامل جسمی و سابقه ارثی آنها متفاوت است. در این قسمت با مهم ترین مشکلات اضافه وزن در نوجوانان آشنا می شوید:
- مشکلات تنفسی، آسم، تنگی نفس، خس خس سینه
- آپنه خواب – بی خوابی – احساس خستگی مفرط
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- کبد چرب
- درد مفاصل
- عدم تحرک زیاد و مشکلات در دویدن و ورزش کردن
- افسردگی و استرس
- انزوای اجتماعی – دوری از گروه همسالان
اضافه وزن و چاقی در نوجوانان دختر چطور بر زندگی آنها تأثیر می گذارد؟
چاقی در نوجوانان با شروع اضافه وزن اتفاق می افتد. اگر والدین مشاهده کنند که نوجوان آنها در حال چاق شدن است، وظیفه دارند که هر چه سریع تر از راه های طبیعی و ورزش کردن، او را به انجام فعالیت های بدنی تشویق نمایند. کوتاهی کردن در این مورد می تواند روند کار را در آینده، به مراتب، سخت تر کند.
اضافه وزن و چاقی ابتدا با تأثیر بر سوخت و ساز بدن، فرآیندهای متابولیکی را تغییر می دهد. به این ترتیب، متابولیسم مواد غذایی ممکن است بسیار کند انجام شود، و در نتیجه، وزن فرد، در هر ماه، بیشتر می شود.
علاوه بر مشکلات جسمی، یکی از مهم ترین نگرانی هایی که در مورد اضافه وزن دختران نوجوان وجود دارد، مسئله افسردگی آنها است. نوجوانان چاق، در بین گروه همسالان خود، بیشتر خجالت می کشند و دوست دارند که لاغرتر باشند. گاهی این احساس شرم، منتهی به دوری جستن از جمع می شود که می تواند افسردگی و تنهایی را در این سن به وجود بیاورد.
اضافه وزن و چاقی در نوجوانان دختر اگر به موقع برطرف نشود، یک بار روانی و عاطفی شدید را به وجود می آورد که به مرور زمان، به سختی می توان از آن رهایی پیدا کرد. والدین باید در این زمینه به موقع دست به کار شوند و با انجام کارهایی، سلامت جسمی نوجوان خود را تأمین کنند.
چطور اضافه وزن و چاقی در نوجوانان را درمان کنیم؟
اگر می خواهید مشکلات چاقی در نوجوانان و تبعات ناشی از آن را از بین ببرید، چند راهکار وجود دارد. با این دستورالعمل ها، هم اضافه وزن کاهش پیدا می کند، هم افسردگی نوجوانان درمان می شود و هم سلامت جسمی آنها برای سال های طولانی حفظ خواهد شد.
- ورزش کردن با مدت زمان مناسب، حداقل ۴ روز در هفته
- طبیعت گردی با خانواده یا دوستان
- تغذیه سالم
- پیروی از یک رژیم غذایی مناسب
- اهمیت دادن به تفریحات و سرگرمی ها
- خودداری از خوردن غذاهای چرب و شور
- درمان پرخوری عصبی و ریزه خواری
- مشاوره با یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی
- گوش دادن به موسیقی دلخواه
جمع بندی
خطر ابتلا به بیماری های جسمی و روانی، افسردگی و عدم داشتن اعتماد به نفس، برخی از مهم ترین مشکلات اضافه وزن و چاقی در نوجوانان دختر و پسر هستند. والدین باید نسبت به کنترل وزن و شرایط جسمی نوجوان خود، بیشتر دقیق باشند. با کمک گرفتن از بهترین مشاوران و متخصصان تغذیه، به راحتی می توانید اضافه وزن نوجوان خود را درمان کنید. با راهکارهایی که در قسمت بالا بیان کردیم، شرایط جسمی و روحی نوجوان، بسیار بهتر خواهد شد.
