واحد آموزش حفظ کردن مطالب در هر دوره از زندگی می تواند به سلامت ذهن و عقل کمک کند و حافظه را نیز فعال تر نگه دارد. این یک مهارت است و به ویژه برای دانش آموزان و دانشجویان بسیار اهمیت دارد. تنها حفظ کردن مطلب نمی تواند نیازهای درسی یا کاری را برآورده سازد؛ چرا که حافظه می تواند آنها را فراموش کند؛ اما با انجام یک سری ترفندها و راهکارها، قطعاً بهتر می توان مطالب مهم را حفظ کرد و به خاطر سپرد.
مغز انسان چیز عجیبی است. گاهی اوقات همان واقعیت تصادفی و ناگهانی در گذشته را به یاد می آورد که با دوستتان، در ۱۷ سال قبل، تجربه کرده اید و شما متعجب خواهید شد که چطور پس از این همه سال، آن خاطره در ذهنتان مانده است!!
این در حالی است که به طور مثال، شما از دفتر کار خود خارج می شوید، و احساس می‌کنید حافظه‌تان در آن لحظه، کاملاً پاک شده است و نمی دانید که تصمیم داشتید به کجا بروید یا چه کاری انجام بدهید!!
هدف شما از زندگی کردن و کار کردن هر چیز که باشد، با تکنیک های صحیح به خاطر سپردن و حفظ کردن مطالب، هر کسی می تواند ظرفیت و سرعت پردازش اطلاعات در مغزش را بهبود ببخشد. عدم نیاز به جست‌وجوی دائمی داده‌ها، یا بررسی لیست کارهای روزمره خود، بهره وری تان را نیز افزایش می‌دهد.
نحوه به خاطر سپردن اطلاعات: ۴ مرحله مهم برای عمل
داشتن حافظه بهتر، نه تنها برای به یاد آوردن مسائل روزمره زندگی، مفید است، بلکه مهارت مهمی است که باید در محل کار نیز داشته باشید؛ خواه به خاطر آوردن نام کسی باشد که در یک کنفرانس ملاقات کرده اید یا به یاد آوردن ارقام یا تاریخ ها در یک جلسه با تیم کاری، یا ثبت یک خاطره خوب در تجارت.
خوشبختانه برای همه افراد، حتی آنهایی که ادعا دارند هرگز نمی توانند مطالب را حفظ کنند، باید گفت که مغز شما یک ماهیچه است و می توانید آن را تمرین بدهید. مغز شما اطلاعات را در چهار مرحله حفظ می کند: توجه، رمزگذاری، ذخیره سازی و بازیابی. در قسمت زیر، آنچه که در هر مرحله اتفاق می افتد را برایتان آورده ایم تا با این مسیر در مغز، بیشتر آشنا شوید:
توجه
فرض کنید در یک جلسه هستید و یکی از همکاران شما ایده بازاریابی را مطرح می کند. اطلاعات از طریق گیرنده های حسی وارد مغز شما می شود. آنها این اطلاعات را برای چند ثانیه نگه می دارند در حالی که مغز شما آن را فیلتر می کند و آن را مهم تلقی می کند. فقط زمانی که آگاهانه، اطلاعات را درک کنید، به مرحله بعدی منتقل می شود.
رمزگذاری
به نظر می رسد که صدای همکار شما تأثیرگذار بوده است، زیرا مغز شما اکنون اطلاعات را رمزگذاری می کند. در این مرحله، یا به حافظه کوتاه مدت و یا به حافظه کاری شما منتقل می شود. حافظه کوتاه مدت شما، اطلاعات را برای چند ثانیه نگه می دارد، در حالی که در حافظه کاری خود می توانید آن را تا ۲۰ دقیقه حفظ کنید. این می تواند هنگام حل یک مسئله ریاضی مفید باشد، اما به شما کمک نمی کند تا مثلاً در پنجشنبه آینده، صحبت های همکار خود را به خاطر بیاورید.
ذخیره سازی
انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلندمدت، یک گام فعال است. مغز شما نمی تواند این تصمیم را برای شما بگیرد، باید آن را با استفاده از تکنیکی که برای شما مفید است به خاطر بسپارید.
بازیابی
نحوه توجه، رمزگذاری و ذخیره اطلاعات بر میزان بازیابی آنها در زمان های بعدی تأثیر می گذارد. هرچه زمان بیشتری بین دو مرحله آخر، یعنی ذخیره سازی و بازیابی، بگذرد، مرور مجدد و مکرر اطلاعات از اهمیت بیشتری برخوردار است تا در ذهن شما تازه بماند.
این اصول، فرآیند حفظ کردن مطالب را پوشش می‌دهد، اما بیایید به این بپردازیم که چگونه مغز شما می‌تواند در انجام این فرآیندها بهتر عمل کند. بسته به اینکه ذهن شما چگونه کار می کند، ممکن است متوجه شوید که تکنیک های حفظ کلامی یا بصری، می توانند به شما کمک کنند تا اطلاعات را بهتر حفظ کنید.
پس در ادامه مطلب، با جزئیات کامل، پیرامون هر گزینه صحبت خواهیم کرد.
تکنیک های حفظ کردن مطالب از دیدگاه کلامی
اگر مطمئن نیستید که فردی با مهارت های یادگیری کلامی یا بصری هستید، سؤالات زیر را از خود بپرسید: آیا ترجیح می‌دهید دستورالعمل‌ها را بخوانید، به جای اینکه کسی به شما نشان دهد کارها را چگونه انجام بدهید؟ آیا در حفظ اشعار مهارت دارید؟ یا به کلمات مسلط هستید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، احتمالاً از تکنیک های زیر برای حفظ کردن مطالب، بیشترین بهره را خواهید برد.
۱- بخش بندی کردن مطالب
بخش بندی کردن مطالب، به یک تکنیک تقویت حافظه اشاره دارد که در آن، موارد را با هم گروه بندی می کنید تا راحت تر به خاطر بسپارید.
اگر چندین پروژه یا تیم را در مکان‌های مختلف مدیریت می‌کنید، بخش بندی کردن مطالب، یک تکنیک عالی برای به خاطر سپردن همه آنها است و می‌تواند شما را از جستجوی مداوم این اطلاعات نجات دهد. مکان ها را بر اساس منطقه، بخش، اندازه تیم یا حرف اول تقسیم کنید؛ هر بخش نباید بیش از هفت مورد را برای به خاطر سپردن داشته باشد (= این عدد جادویی است). سعی کنید تعداد موارد موجود در هر دسته را به خاطر بسپارید. ذخیره این اطلاعات در ذهن نیز با استفاده از این روش، بسیار آسان تر خواهد بود.
۲-یادداشت برداری
شبیه به روش بخش بندی کردن مطالب، یادداشت برداری نیز ابزار بسیار خوبی برای کمک به یادآوری لیست‌ها یا گروه‌ها یا حتی حفظ کردن مطالب است. از حرف اول هر مطلب می توانید یک عبارت اختصاری بسازید و آنها را سرهم بندی کنید تا در ذهنتان بماند. شاید بتوانید از کنار هم قرار دادن حرف اول هر کلمه، شعر زیبایی بسازید که کل آن مطلب را برایتان یادآوری کند.
۳- مطالب مهم را با آواز بخوانید!
این وضعیت را تصور کنید؛ شما در حال رانندگی از محل کار به خانه هستید و آهنگی از رادیو پخش می شود که سال هاست نشنیده اید. صدای رادیو را بلند می کنید و با هم آواز می خوانید و تک تک کلمات را به خاطر می آورید. اگر این اتفاق برای شما بیفتد، حافظه بلند مدت شما موسیقی را به خوبی ذخیره می کند!
هنگام به خاطر سپردن اطلاعات می توانید از قدرت اشعار و ملودی ها به نفع خود استفاده کنید. یک صدای ریتم موزون یا آهنگ جذاب در ذهن خود بسازید و چیزهای خسته کننده یا پیچیده را به آهنگ های سرگرم کننده تبدیل کنید. این کار می تواند در هنگام به خاطر سپردن اعداد و آمار، حتی برای یک جلسه کاری مفید باشد.
۴-استفاده از قافیه سازی
قافیه سازی، یکی از ساده‌ترین تکنیک های حفظ کردن مطالب است. ساختن یک ریتم با قافیه برای به خاطر سپردن مطالب سخت می تواند مسیر را آسان تر سازد.
۵- تکنیک ساختمانی
تکنیک ساختمانی، همانطور که از نامش پیدا است، به شما امکان می‌دهد بر روی حقایقی که قبلاً می‌دانید، اطلاعات جدید را بنا کنید. این روش، از ارتباطات و داده ها برای گسترش تخصص و دانش شما در مورد یک موضوع استفاده می کند. کلید این تکنیک این است که نه تنها حقایق را به خاطر می سپارید، بلکه آنها را به خوبی یاد می گیرید و می توانید اطلاعات را به بخش منطقی مغز خود متصل کنید.
۶- تکرار کردن مطالب
تکرار کردن هر چیزی بارها و بارها، نه تنها خسته‌کننده است، بلکه بی‌اثر نیز می باشد. شما باید به مغز خود اجازه دهید تا اطلاعات را رمزگذاری و ذخیره کند، یعنی کاری که زمان می برد. به همین دلیل است که تکرار کردن، آن هم در فاصله مناسب، نکته کلیدی است!
تکنیک های حفظ کردن مطالب از دیدگاه بصری
اگر تکنیک های حفظ کردن مطالب از دیدگاه کلامی برای شما مفید نیست، ممکن است یک فراگیر بصری باشید و این احتمالاً درست است، چون اغلب به تصاویر ذهنی فکر می کنید و تخیل عالی دارید. بنابراین در ادامه این قسمت، به چند تکنیک مهم اشاره می کنیم که از تجسم برای حفظ اطلاعات استفاده می کنند.
۷- داستان سرایی یا پیوند دادن موضوعات
اگر ذهن خلاقی دارید و نیاز دارید لیست طولانی از آیتم ها را به یاد آورید، این یک تکنیک عالی است. این تکنیک، پیوند دهی بین مطالب و مفاهیم نیز نامیده می شود زیرا شما یک مورد را به مورد بعدی پیوند می دهید تا داستانی ایجاد کنید که به شما کمک کند لیست کامل را به خاطر بسپارید. شما فقط باید اولین مورد را به خاطر بسپارید، سپس می توانید آن را از طریق پیوند دادن به سایر موارد متصل کنید. به یاد داشته باشید که هرچه بیشتر در داستان خود اغراق و خیال پردازی کنید، یادآوری آن آسان تر خواهد بود.
۸-استفاده از فلش کارت
فلش کارت، یکی از بهترین و پرطرفدارترین تکنیک های حفظ کردن مطالب مختلف است. نوشتن چیزها می تواند به شما در تجسم بهتر اطلاعات کمک کند. می‌توانید از رنگ‌ها، عنوان‌ها و زیرنویس‌های مختلف استفاده کنید تا اطلاعات را به یاد ماندنی‌تر سازید. فلش کارت ها اطلاعات را به قطعاتی تقسیم می کنند که به خاطر سپردن آسان تر است.
فلش کارت ها یک ابزار عالی برای تکرار مطالب، در فاصله زمانی مناسب هستند. در حالت ایده‌آل، چیزهای دشوار یا جدید را بیشتر از چیزهایی که آسان تر است، مطالعه می‌کنید تا حوزه‌های ضعیف‌تر دانش خود را به چالش بکشید. اگر دوست ندارید روی فلش کارت های فیزیکی بنویسید، اپلیکیشنی مانند Brainscape را امتحان کنید تا با فلش کارت های مجازی، مطالعه و حفظ کردن مطالب را پیش ببرید. فلش کارت ها ابزاری عالی، هنگام آماده شدن برای سخنرانی یا برگزاری جلسات کاری هستند.
۹-استفاده از نقشه های ذهنی
نقشه های ذهنی، ابزارهای فوق العاده ای برای حفظ کردن مطالب هستند. آنها نه تنها برای ایده های طوفان فکری، عالی هستند، بلکه می توانند در تجسم اطلاعات و به خاطر سپردن مفاهیم در آینده نیز مفید باشند.
در این روش می توانید از یک الگوی طوفان فکری استفاده کنید یا یک نقشه ذهنی فیزیکی روی تخته سفید یا کاغذ ایجاد نمایید. از آنجایی که اطلاعات مختلف بر اساس بخش ها (یا تکه ها) سازماندهی شده اند و می توانید از رنگ ها برای افزودن ساختارهای بیشتر استفاده کنید، حفظ این مطالب برای شما آسان تر خواهد بود. همچنین می‌توانید با یادآوری اینکه کدام مسیرها به یکدیگر متصل شده اند، پل‌هایی برای ذهن خود ایجاد کنید، و سپس از تکنیک پیوند دهی بین مفاهیم بهره ببرید.
۱۰- تکنیک تجسم و تداعی!
شاید شما این تکنیک را بشناسید! تکنیک هایی که کارآگاه معروف، شرلوک هلمز برای حل پرونده های مجهول خود از آن استفاده می کند!
خوشبختانه، تکنیک تداعی یا تجسم در حافظه، بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که نشان می‌دهد. بهتر است از آن برای ذخیره اطلاعاتی مانند چهره‌ها، فهرست‌ها، یا ارقام استفاده شود و مانند تکنیک داستان‌گویی از طریق پیوند و تداعی کار می‌کند.
برای این روش، به مکانی فکر کنید که داخل و خارج آن را می شناسید، مانند اتاق خواب یا آشپزخانه. مجموعه‌ای از اشیا یا مکان‌ها را در این مکان تجسم کنید، مانند انجام کارهای روتین قبل از خواب یا درست کردن قهوه در صبح. سپس هر موردی را که می خواهید به خاطر بسپارید را با شی ء یا آن مکان مرتبط کنید. هنگامی که می خواهید اطلاعات را به خاطر بیاورید، فضا را تجسم کنید (به قصر حافظه خود مراجعه کنید) و آن را بازیابی نمایید.
هرچه بیشتر از روش تداعی مکان استفاده کنید، افزایش اندازه حافظه شما آسان تر خواهد بود. در نهایت، ممکن است بتوانید از کل فضای خانه خود برای ذخیره و بازیابی اطلاعات استفاده کنید.
چگونه حافظه خود را تقویت کنیم؟
خبر خوب این است که مغز شما یک ماهیچه است و حفظ کردن، یک مهارت. با تمرین و زمان، هر کسی می تواند حافظه خود را بهبود بخشد.
درست همانطور که هنگام تمرین، بدن خود را آماده می سازید، باید به مغز خود قدرت انجام کار را بدهید. خواب مناسب، ورزش منظم و رعایت یک رژیم غذایی سالم، همگی جنبه های مهم در پرورش مغز و ذهن متناسب و سالم هستند. سلامت همه چیز، در حفظ تعادل است. استراحت نیز برای زمان دادن به مغز و رمزگذاری و ذخیره اطلاعات ضروری است.
نحوه تخلیه اطلاعات اضافی از مغز چگونه است؟
در حالی که می توانید حافظه خود را در طول زمان با ورزش کردن مغز خود بهبود ببخشید، هیچ کس نمی تواند همه چیز را برای همیشه به خاطر بسپارد. خوشبختانه، به جای اینکه ذهن خود را غرق در اطلاعات کنید، می توانید اطلاعات اضافی را با ابزارهای دیجیتال مناسب، تخلیه نمایید.
نرم افزار To do list به شما کمک می کند تا تمام وظایف خود را پیگیری کنید و به شما این امکان را می دهد آنها را بر اساس اولویت سازماندهی کنید، آنها را با اسناد مهم پیوند دهید، و با اعضای تیم خود به اشتراک بگذارید. بهترین مزیت این برنامه این است که می‌توانید کارهای آینده را برای یادآوری انتخاب کنید تا هیچ چیز از دست نرود.
اگر تیم شما به شدت به کار گروهی و انجام کارهای منظم متکی است، نرم افزار مدیریت وظایف می تواند به شما کمک کند تا کارهای خود و سایر وظایف را پیگیری کنید. مهم نیست که چقدر در به خاطر سپردن وظایف خود مهارت دارید، داشتن مکانی برای ارتباط با همکاران و بستر درست اطلاع رسانی و پیگیری کارها، به شما کمک می کند تا به اهداف خود برسید.
جمع بندی و نتیجه گیری
همانطور که در حرفه خود و زندگی خانوادگی پیشرفت می کنید، متوجه خواهید شد که حافظه و ذهن چابک، ارزشمندی هایی خواهد داشت. علاوه بر افزایش بهره وری، به دلیل اینکه مجبور نیستید همه چیز را بررسی کنید، یک حافظه بهتر می تواند گردش کار و ارتباطات شما با دیگران، و حتی سبک رهبری شما را بهبود ببخشد. به تمرین های مناسب سلامت مغز ادامه دهید و برای هر چیزی که در خاطرتان نمی ماند، از ابزارهای مناسب مانند نرم افزار برنامه ریزی پروژه برای ذخیره اطلاعات اضافی استفاده کنید.
