اعتماد به نفس پایین در دانش آموزان یکی از مشکلات رفتاری است و می تواند به پیشرفت های درسی آنها آسیب وارد کند. این افراد در هر مقطع تحصیلی، توانایی تصمیم گیری درستی ندارند و نمی توانند مسیر درست را از غلط تشخیص بدهند. اگر والدین و مربیان کمک نکنند و این مشکل برطرف نشود، ممکن است زندگی فردی و کاری بچه ها را در آینده تحت تأثیر قرار بدهد.
داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس، دو ویژگی شخصیتی است که برای همه افراد، اهمیت دارند. کسانی که هم عزت نفس و هم اعتماد به نفس دارند، دارای روحیه قوی بوده و به درستی از عهده تصمیم گیری ها و مسئولیت های کار و زندگی خود بر می آیند. به همین دلیل است که تأکیده شده مربیان و والدین درباره اعتماد به نفس در دانش آموزان، حساسیت بیشتری به خرج بدهند.
عزت نفس پایین و کمبود اعتماد به نفس در بچه ها می تواند بر روابط، کار در آینده یا دوران تحصیل آنها تأثیر منفی بگذارد. این اثرات، بدون مداخله های درمانی حتی ممکن است بر سلامت روحی و جسمی آنها نیز تأثیر منفی داشته باشند.
مشاهده می کنید که چقدر داشتن اعتماد به نفس اهمیت دارد. متأسفانه در نسل امروزی شاهد هستیم که بسیاری از بچه ها در دوران تحصیلی خود، آن طور که باید اعتماد به نفس ندارند!
اگر پای صحبت دانش آموزان دوره متوسط اول و دوم بنشینید، متوجه می شوید که اکثر آنها هدف خاصی را دنبال نمی کنند یا نمی دانند که چه چیزهایی به نفع آنها و چه چیزهایی به ضررشان است!
به نظر شما چاره کار چیست؟ والدین چطور می توانند اعتماد به نفس پایین در دانش آموزان خود را بهبود بدهند؟ آیا مربیان مدارس و معلمان نقشی در این زمینه دارند یا خیر؟
آنچه مسلم است اینکه یک فرد با سطح بالایی از عزت نفس، احساس مثبتی نسبت به خود دارد و ویژگی های خوب خود را تشخیص می دهد. در مقابل، شخصی که عزت نفس پایینی دارد، ممکن است نسبت به خودش احساس منفی داشته باشد و خود را لایق عشق، حس خوب یا داشتن یک زندگی موفق و شاد نبیند!
چرا اعتماد به نفس در دانش آموزان، پایین است؟
مهم ترین دلایل اعتماد به نفس پایین در دانش آموزان به صورت زیر معرفی می شوند:
- داشتن حس ترس از صحبت کردن و تمسخر اطرافیان
- نداشتن تفکر مثبت
- تحقیر شدن در دوره کودکی توسط والدین
- سرزنش شدن توسط والدین در دوران کودکی
- داشتن خاطره بد از حضور در اجتماع
- نداشتن قدرت “نه” گفتن
- عدم آموزش های صحیح در خانواده
- تربیت نادرست توسط والدین ناآگاه
نشانه های دانش آموزانی که اعتماد به نفس پایین دارند
- خجالتی و کم صحبت
- دوری از جمع و روابط دوستانه
- عدم شرکت در کارهای گروهی
- عدم داوطلب شدن برای پاسخ به سوالات در کلاس درس
- نداشتن حس خوب و مثبت
- نداشتن هدف
- تشنه محبت و قدرت
- حس ناراحتی در جمع آشنایان یا غریبه ها در مکان های مختلف
- انتقاد بیش از حد از خودشان
- نادیده گرفتن ویژگی های مثبت و توانایی های شخصی
- واگذار کردن همه اتفاقات به “شانس”
- احساس حقارت در میان همسالان
- افت تحصیلی به تدریج
چطور می توانیم اعتماد به نفس دانش آموزان را بهبود بدهیم؟
اگر به عنوان والدین دوست دارید که دانش آموز شما از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشد، وظیفه دارید به او کمک کنید. به عنوان مربی یا معلم نیز می توانید کارهایی را انجام بدهید. یک سری راهکارها برایتان در این قسمت می آوریم که مفید و کاربردی هستند.
۱-به دانش آموزان بیاموزید که با خودشان مهربان باشند
یکی از دلایلی که باعث اعتماد به نفس پایین در دانش آموزان می شود، افکار منفی و ناخوشایند است. سعی کنید در اولین شیوه، ذهن پر از چالش دانش آموزان را به تفکر وادار کنید. درباره احساسات و ناراحتی هایشان با آنها صحبت کنید.
به آنها بیاموزید که چطور می توانند افکار منفی و ناراحت کننده را از خودشان دور کنند. آنها باید یاد بگیرند که از خود مراقبت کرده و برای خودشان ارزش قایل باشند. داشتن خواب خوب، رژیم غذایی سالم و فعالیت های بدنی به این روند کمک زیادی می کند.
۲-روی نقاط قوت دانش آموزان تمرکز کنید
دومین روش برای بهبود اعتماد به نفس در دانش آموزان، تمرکز داشتن روی نقاط قوت و توانایی های آنها است. موفقیت های آنها را هر چند هم کوچک، جشن بگیرید.
از تلاش های فرزندتان قدردانی کنید و به آنها نشان دهید که چقدر از این پیشرفت، خوشحال هستید. از تجربیات مثبت خود برای آنها صحبت کنید به طوری که شور و اشتیاق در آنها ایجاد شود. تعیین هدف ها را برایشان بازگو کنید تا آنها نیز از شما یاد بگیرند.
۳-با افراد مثبت اندیش و فعال، وقت بگذرانید
به عنوان والدین سعی کنید هم خودتان و هم فرزند دانش آموزتان، همواره با افراد مثبت اندیش تعامل داشته باشید. نشست و برخاست با افراد فعال با روحیه قوی، شما را به آنها شبیه تر می سازد. این برای دانش آموزان با اعتماد به نفس پایین بسیار خوب است.
۴- آنها را سرزنش نکنید
اگر قرار است اعتماد به نفس پایین را در دانش آموزان درمان کنید، خط قرمز شما باید سرزنش کردن و یا فریاد زدن یا دعوا کردن باشد! اگر خودتان یک الگوی رفتاری خوب باشید، آنها به تدریج از شما تقلید خواهند کرد. به جای سرزنش کردن، بهتر است از کلمات مثبت و روحیه بخش استفاده کرده و با آن ها در هر مورد صحبت کنید.
جمع بندی
اعتماد به نفس پایین در دانش آموزان دلایل مختلفی دارد که باید ریشه یابی شوند. این نوع مشکلات رفتاری می تواند پیوند نزدیک با افسردگی و اضطراب داشته باشد. اگر این چالش توسط والدین یا مربیان حل نشود، روز به روز، بزرگ تر خواهد شد و در آینده می تواند سرنوشت کاری و تحصیلی دانش آموزان را به مسیرهای نامطلوب برساند.
دانش آموزان با اعتماد به نفس پایین تر، حس خوبی نسبت به خودشان ندارند و نمی توانند تصمیم گیری های درستی داشته باشند. لذا این وظیفه شما به عنوان والدین است که مشکلات را به موقع بشناسید و سعی در رفع آنها کنید.
اگر لازم است از مشاوران این حوزه کمک بگیرید. در دوره های تقویت اعتماد به نفس شرکت کنید و خودتان نیز یک الگوی خوب برای بچه هایتان باشید.