واحد آموزش یک سیستم آموزشی که بر تربیت تحصیلی مثبت تمرکز دارد، بی قید و شرط به معنای حمایت همه جانبه از سلامت عاطفی، رفتاری و شخصیتی دانش آموزان است. اصول تربیت تحصیلی مثبت، یک رویکرد روانشناسانه معرفی شده که پایه و اساس علمی دارد و تمرکز آن بر پاداش دادن و ارزش گذاری برای تلاش‌های کودکان و نوجوانان است. این محیط آموزشی به طور قوی می‌تواند عزت نفس دانش آموزان را تقویت کند و بسیاری از مهارت‌های ضروری زندگی را در آنها پرورش دهد. موضوعی که در این مطلب درباره‌اش صحبت می‌کنیم، نگاهی نو به تربیت تحصیلی مثبت در مدارس و بررسی مزایا و اهمیت آن است.
اصول تربیت تحصیلی مثبت، یک الگوی آموزشی حقیقی، به معنای رویکردی است که نیازهای واقعی کودکان را در قلب فرایند آموزش هدف قرار می‌دهد. این دستورالعمل‌ها و قوانین مثبت به جای آنکه بر شکست‌ها و تنبیه تمرکز داشته باشد، تلاش دانش آموزان را در مرکز توجه قرار می دهد، برای موفقیت‌ها ارزش قائل است و فضایی سرشار از رفاه و همدلی را ایجاد می‌کند.
آموزش مثبت، بسیاری از اصول خود را از شیوه‌های روانشناسی مثبت دریافت می‌کند؛ این، شاخه‌ای از علم روانشناسی است که در دهه ۱۹۹۰ به لطف تلاش‌های دانشمندانی مانند “مارتین سلیگمن” رواج پیدا کرد. رویکرد آموزش و تربیت تحصیلی مثبت همچنان بر نقاط قوت و پتانسیل‌ها تمرکز دارد و با هدف ایجاد یک محیط جذاب و پویا برای یادگیری، کودکان را قادر می‌سازد از نظر عاطفی، اجتماعی و فکری رشد پیدا کنند.
اصول تربیت تحصیلی مثبت در تمام جنبه‌های زندگی کودکان ظهور پیدا می‌کند و اثرات آن کم و بیش آشکار می‌شود. جالب توجه است که به واسطه این تکنیک روانشناسانه، توسعه بسیاری از مهارت‌های ضروری زندگی برای کودکان از جمله تاب‌آوری، خود کنترلگری، خود مراقبتی، ارزش گذاری و قدردانی، احترام و همدلی، مهارت حل مسئله، تصمیم گیری و غیره، آسان‌تر و با کارایی بیشتر امکان‌پذیر خواهد بود.
آموزش مثبت فقط به معنای پیشرفت تحصیلی نیست؛ بلکه نوعی صلاحیت فردی را در کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند تا آنها را برای تبدیل شدن به افرادی متعادل و شاد، آماده سازد!
رویکردهای آموزش مثبت بر بهبود کیفیت ارتباط بین خانه و مدرسه (که شامل معلمان، والدین و دانش آموزان است) تاکید دارد. بهبود روابط اجتماعی و بین فردی بین اولیای مدرسه و دانش آموزان، مزایای زیادی را فراهم می‌کند و باعث می‌شود که انتظارات و خواسته‌ها شفاف‌تر بیان گردند و احترام متقابل به وجود می‌آورد، که هر دو سنگ بنای تحکیم این رابطه هستند. اصول تربیتی تحصیلی مثبت، فقط کنترل کودکان نیست، بلکه به معنای هدایت و همراهی آنها در سفر اکتشاف، رشد و کاوشگری است!
اصول و رویکردهای تربیت تحصیلی مثبت، تاثیر قابل توجهی بر ایجاد تعادل عاطفی و تامین رفاه کودکان دارد. فرض کنید خانه و مدرسه یک گلخانه بزرگ است که هر گیاه، نیازهای خاص خود را دارد؛ گل‌ها و گیاهان همان فرزندان هستند که هر کدام استعدادها، توانایی‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد خود را نشان می‌دهند، بنابراین وظیفه والدین و معلمان است که با تمرین تکنیک‌های آموزش مثبت، محیطی را ایجاد کنند که برای همه کودکان و نوجوانان، خوشایند و دوست داشتنی باشد. فرزندان ما در این چنین محیط‌های یادگیری مثبت حقیقتاً بهتر می‌آموزند و درون خود را شکوفا می‌کنند.
اگر بخواهیم مهمترین مزایای تربیت تحصیلی مثبت برای کودکان و نوجوانان را عنوان کنیم عبارتند از:
- افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس
- بهبود روابط خانوادگی و ارتباطات اجتماعی
- تقویت مهارت تاب آوری، توانایی مواجهه با مشکلات و چالش‌ها
- ایجاد یک محیط یادگیری سالم برای همه کودکان
- تمرکز بر تلاش و موفقیت و آموزش احترام به شکست‌ها به معنای مسیری برای آموختن
در اصول تربیت تحصیلی مثبت معمولاً به کودکان آموزش داده می‌شود که اگر شکست خوردند، آن را به معنای مانعی برای موفقیت تلقی نکنند و در عوض، فرصت‌های موجود را بشناسند و از چالش‌ها درس بگیرند. همه این موانع، نه تنها تهدیدی برای اعتماد به نفس و تلاش محسوب نمی‌شوند، بلکه ابزارهایی هستند که بسیاری از مهارت‌ها را در کودکان و نوجوانان پرورش می‌دهند.
راهکارهای اجرایی اصول تربیتی تحصیلی مثبت
یکی از مهمترین مسائل در زمینه تربیت تحصیلی مثبت این است که معلمان و والدین چطور می‌توانند این اصول و رویکردها را در خانه و مدرسه اجرا کنند، به گونه‌ای که مراحل تکمیل کننده باشد و به نوعی بتوان فعالیت‌ها را با همدیگر ادغام کرد.
چند راهکار ساده به طور خلاصه در این قسمت ارائه شده‌اند که امیدواریم مفید باشند:
۱- والدین و معلمان باید شنونده فعال باشند
به این معنا که به نیازها، نگرانی‌ها، خواسته‌ها و دغدغه‌های فرزندان توجه کنند، بدون آنکه هیچ قضاوتی انجام گیرد. والدین حتی نباید کودکان خود را به خاطر یک طرز نگرش یا تفکر خاص، سرزنش کنند.
۲- تربیت مثبت اهمیت زیادی دارد
این کار به معنای پاداش دادن به فرزندان برای انجام حتی کوچک‌ترین کارها یا وظایف است. به جای آنکه به تنبیه برای کارهای ناهنجار یا سرپیچی از قوانین فکر کنید، آنها را نادیده بگیرید و سعی کنید به کارهای خوب فرزندان، پاداش بدهید.
۳- حس استقلال داشتن را در کودکان تقویت کنید
بهترین کار برای دسترسی به این هدف، سپردن وظایف و مسئولیت‌های کوچک و بزرگ به فرزندان است؛ در این شرایط، آنها بهتر تصمیم‌گیری می‌کنند و یاد می‌گیرند مسئولیت پذیر باشند. وقتی بچه‌ها در خانواده، خودشان به صورت صفر تا صد، هر چیز را بر عهده می‌گیرند به افرادی مستقل تبدیل می‌شوند.
۴- ارتباط همدلانه و صمیمانه را حفظ کنید
تربیت تحصیلی مثبت، زمانی موثر خواهد بود که والدین و معلمان مدرسه، همواره ارتباط صمیمانه خود را با کودکان و نوجوانان حفظ کنند؛ این پیشرفت، مستلزم درک و احترام متقابل است. چه بسا بتوانید مهارت همکاری، همفکری و همدلی را در راستای یکدیگر به فرزندان بیاموزید.
۵- والدین باید انعطاف پذیر باشند
سازگار بودن والدین برای روبرو شدن با شرایط مختلف، متناسب با درک کودکانشان، به آنها این امکان را می‌دهند تا روش‌های تربیتی را با توجه به نیازهای سنین مختلف تنظیم کنند.
سبک فرزندپروری مثبت، فقط به نفع کودکان یا نوجوانان نیست، بلکه فواید آن برای والدین و اجتماع نیز مشهود است. این امر باعث ایجاد ارتباطات مثبت، احترام متقابل و همدلی می‌شود؛ یعنی همان ویژگی‌های فردی که در روابط دوران بزرگسالی اهمیت دارند. به همین دلیل است که بارها به خانواده‌ها تاکید شده تا با توجه به اصول تربیتی مثبت، فرزندان خود را پرورش دهند.
محیط یادگیری شاد و پر انرژی، پایه و اساس تربیت تحصیلی مثبت است
محیط های یادگیری مختلف در کشورهای جهان وجود دارند و هر کدام از سبک‌های آموزشی متفاوتی تبعیت می‌کنند؛ با این حال، یک چیز در همه سیستم‌های آموزشی جهان مشترک است و آن، نقش محیط یادگیری در سلامت عاطفی دانش آموزان است.
تحصیل در یک مدرسه خوب که امکانات رفاهی و آموزشی کامل دارد و زمینه رشد فکری و شخصیتی دانش آموزان را ایجاد می‌کند، از نظر همه والدین ارزشمند است. محیط یادگیری که بتواند ارتباط عمیق بین معلم و دانش آموزان ایجاد کند، ذهن کودکان را به چالش بکشد، و زمینه رشد عاطفی و پرورش مهارت‌های فردی ضروری را فراهم آورد، مهمترین پایه و اساس اصول تربیت تحصیلی مثبت محسوب می‌شود.
برنامه‌های درسی و متفرقه خارج از کلاس که در مدارس اجرا می‌شوند، همگی در کنار یکدیگر به تقویت عزت نفس و تاب‌آوری کودکان، سلامت عاطفی، بهبود ارتباط اجتماعی و موفقیت تحصیلی آنها کمک می‌کنند. در محیط آموزشی مثبت، همه دانش آموزان، احساس پذیرفته شدن و ارزشمند بودن دارند؛ چیزی که آنها را برای یک زندگی سالم‌تر، شاداب‌تر و موفق‌تر در بزرگسالی آماده می‌کند.
جمع‌بندی
اصول تربیت تحصیلی مثبت، یک رویکرد جامع در آموزش است و نقش اساسی در سلامت عاطفی و موفقیت دانش آموزان ایفا می‌کند. کودکان و نوجوانانی که روحیه شادتری دارند، در مدرسه بهترین عملکرد را نشان می‌دهند و انگیزه قوی‌تری برای رسیدن به اهداف خود دارند. این دسته از دانش آموزان در کلاس درس مشارکت می‌کنند و بسیاری از مهارت‌های ضروری را در خود پرورش می‌دهند.
مدارس علوی تبریز در مقاطع ابتدایی و دبیرستان دوره اول و دوم، با اجرای برنامه‌های جامع، بهترین سیستم مدیریتی و تدریس را ارائه می‌دهد، بنابراین به جرات می‌توان گفت یک محیط آموزشی استاندارد، موفق و رضایت بخش برای رشد و پیشرفت فرزندان نسل امروز و آینده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این مدارس می‌توانید با کارشناسان آموزشی مجموعه سیمناد تماس بگیرید.
