واحد آموزش تست هوش کتل (Cattell Intelligence Test)، نوعی آزمون هوش است که بر اساس سنجش اطلاعات عادلانه فرهنگی افراد پایه گذاری شده است. در این تست هوش، گرایش های قومی – قبیله ای، فرهنگی و زبانی وجود ندارد. این تست هوش را با نام لاتین The Cattell Culture Fair Intelligence Test (CFIT) نشان می دهند. تست هوش کتل بر سنجش هوش غیر کلامی افراد تمرکز دارد و یک روش فراگیر برای ارزیابی توانایی های شناختی هر فرد معرفی شده است. در این مطلب تصمیم داریم این تست هوش را معرفی کنیم.
تست کتل، آزمون سنجش هوش افراد است که با تمرکز بر “هوش سیال” طراحی شده است. این تست، نشان دهنده توانایی مغز در حل مشکلات جدید، شناسایی الگوهای و فکر کردن به صورت انتزاعی است و کمتر تحت تأثیر عوامل فرهنگی و محیطی قرار می گیرد.
تست هوش کتل بر مهارت های حل مسئله تمرکز دارد و فرد از طریق کارهای غیر کلامی، این آزمون را انجام می دهد. سنجش هوش بصری افراد در این آزمون، با تمرکز بر ارزیابی الگوهای بصری، استدلال انتزاعی و تشخیص توالی های منظقی انجام می گیرد. تست کتل، ابزاری به دور از تعصبات فرهنگی است و برای همه افراد در هر سن یا وضعیت جسمانی و ذهنی قابل استفاده است.
CFIT یا همان تست کتل، با رفع نیاز به مهارت های کلامی، یا دانش خاص، سنجش خالص تر از توانایی های شناختی فرد را ارائه می دهد. رویکرد غیر کلامی این تست، تضمین می کند که یک آزمون فراگیرتر است و ارزیابی دقیق تری از هوش عمومی را در بین افراد مختلف ارائه می دهد.
تست هوش کتل شامل سوالات چند گزینه ای است که به جای کلمات و جملات، از زبان ریاضیات، اشکال و توالی ها و الگوها در آنها استفاده شده است. طراحان سوالات در تست کتل، یک سری شکل ها و توالی ها و الگوها را در سوال قرار می دهند و از فرد می خواهند دنباله آن را پیدا کند. این یک مهارت است و بر شناسایی الگوی مناسب یک توالی تمرکز دارد. فرد باید بتواند با میزان هوش بصری که دارد، الگو را تشخیص دهد.
فرد آزمون دهنده بدون در نظر گرفتن زمینه فرهنگی، دانش زبانی یا آشنایی با واژگان خاص می تواند با تکیه بر استدلال انتزاعی خود، توالی ها و اشکال را تشخیص دهد. هرچه تواناهایی او دقیق تر و قوی تر باشد، اندازه گیری ها نیز بهتر انجام می گیرد. به عبارت ساده تر، تست هوش کتل، محدویت های زبانی را ندارد و برای همه افراد قابل اجرا است.
جوانب مثبت تست کتل در سنجش هوش بصری افراد
- تست کتل بر یک سنجش عادلانه تمرکز دارد
- برای کودکانی که مهارت های زبانی ضعیف تری دارند، یا در آزمون های سنتی، نتایج خوبی به دست نمی آورند، قابل استفاده است
- برای همه گروه های سنی قابل استفاده است
- برای افراد با ناتوانی یادگیری یا ذهنی، قابل اجرا است
- تست کتل با مقیاس ۱ برای خردسالان، مقیاس ۲ برای کودکان و نوجوانان با بهره هوشی معمولی و مقیاس ۳ برای بزرگسالان و جوانان با بهره هوشی معمولی قابل استفاده است
- مهارت های حل مسئله در فرد را به چالش می کشد
- امکان طراحی سوالات بر اساس توانایی ها و مهارت های هر فرد وجود دارد
- برای کودکان با بهره هوشی کم، قابل اجرا است اما سوالات باید به طور ویژه برای این افراد تنظیم شوند
تفسیر نمرات در تست هوش کتل
پس از پایان تست کتل، تعداد پاسخ های صحیح، نمرات خام را نشان می دهد اما این نمرات باید به نمرات استاندارد تبدیل شوند تا قابل مقایسه و سنجش در مقیاس گسترده تر باشند. از طریق تبدیل نمرات خام به استاندارد، رابطان آزمون می توانند عملکرد هر فرد را در یک گروه جمعیتی یا سنی ارزیابی کنند.
در تست FIT ، نمرات استاندارد بر اساس مقیاس ضریب هوشی است که میانگین نمره ۱۰۰ و انحراف استاندارد ۱۶ امتیاز را دارد. بیشتر افراد، نمراتی بین ۸۴ تا ۱۱۶ کسب می کند. نمرات بالاتر از ۱۱۶ نشان دهنده توانایی های شناختی بالاتر از سطح متوسط است، در حالی که نمرات کمتر از ۸۴، چالش هایی را در مهارت های استدلال غیر کلامی نشان می دهد.
با تحلیل نمرات استاندارد می توانیم دقت عملکردی فردی را در هر گروه مقایسه کنیم؛ پس این تست یکی از ابزارهای ارزشمند برای ارزیابی هوش در فرهنگ های مختلف است.
جمع بندی
تست کتل برای سنجش هوش بصری افراد، روشی غیر کلامی و کاملاً بی طرفانه، به دور از تعصبات فرهنگی و قومی است و فقط هوش افراد را هدف قرار می دهد. در این تست، فرد با توجه به توانایی ها و مهارت هایی که دارد، از مهارت استدلال ریاضیات خود کمک می گیرد و توالی ها، الگوها و اشکال را شناسایی می کند. این روش، تکنیکی برای ارزیابی هوش افراد، بدون نیاز به دانش زبانی است.
مهم ترین مزیت های تست کتل برای سنجش هوش، قابل اجرا بودن برای همه افراد با هر سطح توانایی، دانش و مهارت جسمی و ذهنی است.
گروه آموزشی علوی تبریز (سیمناد)، زیر مجموعه مدارس علوی تهران است و بهترین تکنیک های آموزشی را در مدارس ارائه می دهد. دانش آموزان در هر مقطع تحصیلی می توانند از امکانات و خدمات متنوع این مجموعه بهره ببرند و برای فردایی امیدبخش و موفق آماده شوند.
